Η χολολιθίαση είναι μια από τις πιο συνηθισμένες παθήσεις του ανώτερου πεπτικού και αφορά τη χοληδόχο κύστη. Οι περισσότεροι άνθρωποι ίσως δεν γνωρίζουν επαρκώς τη λειτουργία και τη σημασία του οργάνου αυτού. Η κατανάλωση λιπαρών ουσιών, όπως κατά τη διάρκεια της Πασχαλινής περιόδου, μπορεί να επηρεάσει και τη λειτουργία της χοληδόχου κύστης. Στη χοληδόχο κύστη αποθηκεύεται η χολή η οποία παράγεται στο συκώτι και αποτελείται από συστατικά που βοηθούν τη διαδικασία της πέψης των τροφών. Όταν η ισορροπία των συστατικών της χολής διαταράσσεται , αυξάνονται και οι πιθανότητες να σχηματιστούν συμπαγείς κρύσταλλοι (οι γνωστές πέτρες) που προκαλούν τη χολολιθίαση. Η άριστη γνώση της ανατομίας της περιοχής και η εμπειρία του χειρουργού στις λαπαροσκοπικές επεμβάσεις αποτελούν βασικά κριτήρια για την επιτυχή αντιμετώπιση της χολολιθίασης και την ελαχιστοποίηση των πιθανών επιπλοκών.
Για τον λόγο αυτό επικοινωνήσαμε με τον κ. , Γενικό Χειρουργό με εξειδίκευση στη Χειρουργική του Ανωτέρου Πεπτικού σε Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο για να μας διαφωτίσει πλήρως σχετικά με την αποτελεσματική αντιμετώπιση των παθήσεων της χοληδόχου κύστης. Ο κ. Χαραλαμπάκης τιμήθηκε
με Clinical Excellence Award για τη δημιουργία Μονάδας Χειρουργικής Ανωτέρου Πεπτικού στο Νοσοκομείου του Warwick και εργάστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο ως Διευθυντής Χειρουργικής με εμπειρία σε μεγάλη γκάμα επεμβάσεων λαπαροσκοπικής χειρουργικής.
Ποιος ο ρόλος της χοληδόχου κύστης στον οργανισμό;
Η χοληδόχος κύστη είναι ένα μικρό όργανο που βρίσκεται κάτω από το συκώτι στη δεξιά πλευρά του σώματός μας. Είναι πρακτικά ένα σακουλάκι που συλλέγει και αποθηκεύει το πεπτικό υγρό που λέγεται χολή. Η χολή παράγεται από το συκώτι και βοηθά στην πέψη του λίπους. Όταν τρώμε ένα γεύμα, η χοληδόχος κύστη συσπάται και απελευθερώνει τη χολή στο έντερο για να γίνει η πέψη των τροφών. Μεταξύ των γευμάτων, η χολή αποθηκεύεται στη χοληδόχο κύστη, σε αναμονή του επόμενου γεύματος. Η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης δεν έχει καμία βλαπτική συνέπεια για τον οργανισμό μας.
Ποια είναι η πιο συνηθισμένη πάθηση της χοληδόχου κύστης;
Η πιο συχνή πάθηση της χοληδόχου κύστης είναι η λιθίαση, δηλαδή η δημιουργία λίθων (πετρών) εντός αυτής. Περίπου 1 στους 10 από εμάς θα αναπτύξουμε πέτρες εντός της χοληδόχου κύστης κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Ο κίνδυνος αυτός είναι μεγαλύτερος στις γυναίκες, στους υπέρβαρους, σε ηλικία πάνω από τα 40 έτη, μετά από εγκυμοσύνες και μετά από μεγάλη απώλεια βάρους.
Οι πέτρες αυτές δημιουργούνται και συνήθως παραμένουν μέσα στη χοληδόχο κύστη και μπορεί να προκαλέσουν πόνο (κωλικό) ή και φλεγμονή (οξεία χολοκυστίτιδα). Σπανιότερα, οι πέτρες αυτές μπορεί να μετακινηθούν στο χοληδόχο πόρο (το σωληνάκι που συνδέει το συκώτι με το έντερο) και να προκαλέσουν ίκτερο (χρυσή) ή και παγκρεατίτιδα. Αυτές αποτελούν σοβαρές, δυνητικά επικίνδυνες επιπλοκές με δυσκολότερη αντιμετώπιση.
Πώς αντιμετωπίζουμε τη χολολιθίαση ή πέτρες στη χολή όπως λέγονται κοινώς;
Όταν οι πέτρες της χοληδόχου κύστης δεν προκαλούν κανένα σύμπτωμα (πόνο, δυσπεψία, ναυτία, έμετο) μπορούν αρχικά να αντιμετωπιστούν συντηρητικά. Δεν μπορούμε να προβλέψουμε όμως πότε θα προκληθούν συμπτώματα ούτε πόσο βαριά μπορεί να είναι αυτά. Πολλές φορές ακόμη και το πρώτο επεισόδιο μπορεί να είναι πολύ σοβαρό ή και απειλητικό για τη ζωή (πχ παγκρεατίτιδα) και να απαιτήσει
εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Η οριστική αντιμετώπιση της χολολιθίασης είναι μόνο η χειρουργική αφαίρεση της χολοδόχου κύστης, που ονομάζεται . Δυστυχώς δεν υπάρχει τρόπος κατακερματισμού και αφαίρεσης των πετρών, όπως στην περίπτωση των πετρών του νεφρού. Με την καθιέρωση της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, όμως, η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης έχει καταστεί σαφώς ευκολότερη και ασφαλέστερη από το παρελθόν. Η ανάρρωση και επάνοδος στην καθημερινή δραστηριότητα είναι ταχύτατη.
Πώς γίνεται η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;
Η πραγματοποιείται μέσω 4 πολύ μικρών τομών. Οι δυο από αυτές έχουν μέγεθος 5 χιλιοστών και οι άλλες δυο 1 εκατοστού. Μέσα από αυτές τις οπές εισάγουμε την ειδική κάμερα υψηλής ανάλυσης και τα λαπαροσκοπικά εργαλεία. Η μεγέθυνση που προσφέρει η ειδική κάμερα κάνει την αναγνώριση της ανατομίας ακριβέστερη και ασφαλέστερη. Αφού αναγνωριστεί το αγγείο της χοληδόχου κύστης και το σωληνάκι που τη συνδέει με το χοληδόχο πόρο (το κύριο σωληνάκι που μεταφέρει τη χολή από το συκώτι στο έντερο), τα 2 αυτά ασφαλίζονται με ειδικά πλαστικά κλιπς και κόβονται. Έτσι, η χοληδόχος κύστη απελευθερώνεται, στη συνέχεια αποκολλάται από το συκώτι και αφαιρείται μέσα σε ειδικό σακουλάκι. Οι μικρές τομές συρράπτονται αφήνοντας ελάχιστα σημάδια στο δέρμα της κοιλιάς.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής; Μιλήστε μας για την αποκατάσταση της επέμβασης.
Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής αφαίρεσης της χοληδόχου κύστης σε σχέση με την ανοικτή χειρουργική είναι αναμφισβήτητα και η επέμβαση αυτή αποτέλεσε το παράδειγμα που ακολούθησαν όλες οι υπόλοιπες επεμβάσεις ώστε να γίνονται πλέον λαπαροσκοπικά.
Η επέμβαση λόγω της μεγέθυνσης που επιτυγχάνεται με την ειδική κάμερα, καθώς και λόγω της καλύτερης πρόσβασης στην περιοχή, είναι ασφαλέστερη και ταχύτερη. Οι τομές στο δέρμα είναι πολύ μικρές, που σημαίνει ότι εκτός από άριστο αισθητικό αποτέλεσμα, ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ελάχιστος. Χαρακτηριστικό είναι ότι συνήθως το μόνο παυσίπονο που χορηγούμε είναι απλή παρακεταμόλη (Depon) για
2-3 ημέρες. Λόγω αυτού, η συντριπτική πλειονότητα των ασθενών (>90%) εξέρχονται από το νοσοκομείο εντός 4-6 ωρών ή το επόμενο πρωϊνό. Η αποκατάσταση μετά τη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή συνήθως είναι ταχεία και απροβλημάτιστη. Η επάνοδος στην καθημερινότητα και την εργασία είναι ταχύτατη
και συνήθως γίνεται εντός 5-7 ημερών. Συμβουλεύουμε τους ασθενείς απλώς να αποφεύγουν τη βαριά εργασία και άρση βάρους για 2-3 εβδομάδες.
Είναι ασφαλής η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή για τον ασθενή;
Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή είναι μια ασφαλής επέμβαση εφόσον διενεργείται από εξειδικευμένους και έμπειρους χειρουργούς. Απαιτείται άριστη γνώση της ανατομίας της περιοχής και εμπειρία στις δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν.
Χαρακτηριστικό είναι ότι στο εξωτερικό η επέμβαση αυτή δεν πραγματοποιείται από όλους τους Γενικούς Χειρουργούς, αλλά μόνο από όσους έχουν την εξειδίκευση στη Χειρουργική του Ανωτέρου Πεπτικού. Οι Χειρουργοί Ανωτέρου Πεπτικού έχουν πραγματοποιήσει μεγάλο αριθμό χολοκυστεκτομών κατά την εκπαίδευσή τους και, επιπλέον, πραγματοποιούν και μεγάλο αριθμό τέτοιων επεμβάσεων σε ετήσια βάση ώστε να διατηρούν τη χειρουργική δεινότητά τους. Έτσι είναι σε θέση να ελαχιστοποιούν τους κινδύνους και να αντιμετωπίζουν με τον ενδεδειγμένο τρόπο δυσκολίες και πιθανές επιπλοκές. Στα χέρια λοιπόν των εξειδικευμένων Χειρουργών, οι επιπλοκές είναι σπάνιες (λιγότερες από 1 στις 100 επεμβάσεις) και η πιθανότητα μετατροπής σε ανοικτή επέμβαση δεν υπερβαίνει το 1%.
