Θάνος Ξυδόπουλος
Σε μια μακροχρόνια μελέτη, μια διεθνής ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Γιάννη Παναγιώτου, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας για τη βιολογία συστημάτων και τη βιοπληροφορική στο Leibniz HKI, ανέλυσε δείγματα κοπράνων και αίματος από 1200 άτομα που ήταν αρχικά χωρίς NAFLD. «Έχει ήδη αποδειχθεί ότι οι μικροοργανισμοί στο ανθρώπινο έντερο συμβάλλουν στην ανάπτυξη της NAFLD. Θέλαμε να μάθουμε εάν το μικροβίωμα ενός υγιούς ατόμου θα μπορούσε να προβλέψει εάν θα αναπτύξει NAFLD ή όχι στο μέλλον», εξηγεί ο Παναγιώτου.
Όταν τα άτομα επανεξετάστηκαν τέσσερα χρόνια αργότερα, αποκαλύφθηκε ότι 90 από αυτά είχαν αναπτύξει NAFLD. Τα δείγματα από τους πληγέντες συγκρίθηκαν με μια ομάδα ελέγχου 90 ατόμων που δεν είχαν NAFLD κατά την έναρξη ή στην επίσκεψη παρακολούθησης. «Χρησιμοποιώντας διαφορετικές μεθόδους, μπορέσαμε να βρούμε πολύ λεπτές διαφορές στα δείγματα που πήραμε τέσσερα χρόνια πριν. Με αυτά τα δεδομένα, μπορέσαμε να αναπτύξουμε ένα μοντέλο που μπορεί να προβλέψει ποιος θα αναπτύξει NAFLD στο μέλλον με βάση το μικροβίωμα με βεβαιότητα 80%».
Η ερευνητική ομάδα ανέπτυξε ένα λεγόμενο μοντέλο μηχανικής μάθησης -ένα μοντέλο υπολογιστή που είναι εκπαιδευμένο να αναγνωρίζει ορισμένα μοτίβα σε ένα σύνολο δεδομένων. Το μοντέλο μπορεί στη συνέχεια να χρησιμοποιήσει αυτά τα μοτίβα για να αναλύσει νέα σύνολα δεδομένων και σε αυτήν την περίπτωση, να προβλέψει πιθανή μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος. «Η όλη διαδικασία ανάπτυξης του μοντέλου κράτησε πάνω από τρία χρόνια λόγω της πολυπλοκότητας των δεδομένων. Ωστόσο, στο τέλος ήμασταν επιτυχημένοι και μπορέσαμε να δημιουργήσουμε ένα χρήσιμο εργαλείο για την πρόβλεψη του NAFLD», λέει ο Παναγιώτου.
Χρησιμοποιώντας το μοντέλο μηχανικής μάθησης τους, οι ερευνητές μπόρεσαν ήδη να συγκρίνουν και να επικυρώσουν τα αποτελέσματά τους με δεδομένα ασθενών από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Στο επόμενο βήμα, οι ερευνητές θέλουν να κάνουν μια μελέτη σε παγκόσμιο επίπεδο και να χρησιμοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη για να ενσωματώσει ακόμη μεγαλύτερα σύνολα δεδομένων στη μελέτη.
Η έγκαιρη θεραπεία των παραγόντων κινδύνου της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος, όπως ο διαβήτης τύπου 2, η υπέρταση και η παχυσαρκία, θα μπορούσε να σταματήσει την ανάπτυξη της νόσου. Επομένως, η έγκαιρη πρόγνωση είναι ο μόνος τρόπος πρόληψης της νόσου.