Ζήσης Ψάλλας
Όποιος έχει δοκιμάσει μια πρωτεϊνική δίαιτα πιθανώς έχει ακούσει την προειδοποίηση ότι μπορεί να είναι επιβλαβής για τα νεφρά.
Κάθε νεφρός αποτελείται από περίπου ένα εκατομμύριο μικροσκοπικές μονάδες διήθησης που ονομάζονται σπειράματα και έχουν πολλά μικρά αιμοφόρα αγγεία. Με την πάροδο του χρόνου, λόγω της υπεργλυκαιμίας τα αγγεία καταστρέφονται και αυτό προκαλεί στενότητα και απόφραξή τους. Η βλάβη αυτή των νεφρών έχει ως αποτέλεσμα ένας τύπος πρωτεΐνης που λέγεται λευκωματίν να διαρρέει μέσα από τα σπειράματα και να καταλήγει στα ούρα. Σε ανθρώπους με υγιή νεφρά ανιχνεύονται περίπου 7 mg λευκωματίνης ανά λίτρο ούρων αλλά σε άτομα νεφρική νόσο τα επίπεδα μπορεί να φτάσουν τα 3.000 mg και αυτό είναι ένα πρώτο σύμπτωμα βλάβης. Σταδιακά αυξάνεται η απώλεια και άλλων πρωτεϊνών στα ούρα και οι γιατροί μιλούν για πρωτεϊνουρία.
Καθώς οι νεφροί αποτυγχάνουν στο φιλτράρισμα, το νάτριο συσσωρεύεται εκτός των υγρών των κυττάρων και εκεί παρακρατεί περισσότερο νερό, και μπορεί να υπάρξει να πρήξιμο στα κάτω άκρα, τα χέρια και το πρόσωπο. Η νεφροπάθεια είναι η δεύτερη πιο σοβαρή επιπλοκή στους διαβητικούς μετά τα καρδιαγγειακά και δεν φταίει μόνο η υπεργλυκαιμία αλλά και η υπέρταση. Ο διαβήτης είναι ίσως η συχνότερη αιτία που οδηγεί σε νεφρική ανεπάρκεια και υπολογίζεται ότι το 40% των ασθενών που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση χωρίς αποτυχίας των νεφρών να κάνουν τη δουλειά τους είναι διαβητικοί.
Επειδή η πρωτεΐνη αυξάνει τον φόρτο εργασίας των νεφρών προκειμένου η ουρία να εξέλθει στα ούρα, ο διαβητικοί με νεφρική νόσο πρέπει να λαμβάνουν μεν επαρκή πρωτεΐνη για καλή τους υγεία, αλλά να αποφεύγουν την υπερκατανάλωση της. Η κατανάλωσή γύρω στα 600 mg ανά κιλό σωματικού βάρους ή 42 γραμμάρια πρωτεΐνης για ένα άτομο 70 κιλών, προτείνεται ως μια στρατηγική για την πρόληψη της βλάβης των νεφρών.
Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις δημοφιλείς τάσεις για μείωση της πρόσληψης υδατανθράκων και αύξηση των πρωτεϊνών με σκοπό την προώθηση της απώλειας βάρους και τη διαχείριση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Μια δίαιτα περιορισμένων πρωτεϊνών μπορεί να μεταφραστεί σε περιορισμό των ζωικών τροφίμων. Από την άλλη μεριά, ορισμένες μελέτες έχουν αναφέρει ότι οι δίαιτες με εξαιρετικά χαμηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο θνησιμότητας.
