Η υδροξυτυροσόλη, αποτελεί μόριο ειδικού ενδιαφέροντος για τη φαρμακοβιομηχανία λόγω της αντιφλεγμονώδους και αντιοξειδωτικής δράσης της, κατά των καρδιαγγειακών παθήσεων και του μεταβολικού συνδρόμου, της νευροπροστασίας του και της χημειοτροποποιητικής δράσης κατά των όγκων. Το ενδιαφέρον γι’ αυτό μόριο, έχει οδηγήσει σε ευρεία έρευνα τα τελευταία χρόνια, η οποία σχετίζεται με τις βιολογικές δραστηριότητες του μορίου, τα ευεργετικά του αποτελέσματα στον άνθρωπο, καθώς και τη δυνατότητα σύνθεσης νέων μορίων από την υδροξυτυροσόλη.
Την υδροξυτυροσόλη, μπορούμε να την βρούμε στο ελαιόλαδο- ιδανικά σε μία ποσότητα καθημερινά 5 mlg- αλλά και σε συμπληρώματα διατροφής, τα οποία μπορούν να λάβουν όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα με καρδιαγγειακές παθήσεις.
Το ελαιόλαδο- το οποίο βρίσκεται στην κορυφή της Μεσογειακής και Κρητικής Διατροφής η οποία συνδέεται με την μακροζωία και την ευεξία- είναι τρόφιμο μεν, το οποίο διαθέτει ωστόσο τις ευεργετικές ιδιότητες ενός φαρμάκου. Όπως προκύπτει από τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες, η μακροχρόνια κατανάλωση Μεσογειακή δίαιτας πλούσιας σε έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, συσχετίζεται με μειωμένους δείκτες αθηροσκλήρωσης,
Η υιοθέτηση της μεσογειακής διατροφής, μειώνει σημαντικά τα επίπεδα της γλυκόζης, την ολική χοληστερόλη, την LDL χοληστερόλη και τα επίπεδα της οξειδωμένης LDL χοληστερόλης σε σύγκριση με τη δίαιτα δυτικού τύπου. Η υιοθέτηση της Μεσογειακής διατροφής, αυξάνει σημαντικά τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης.
Επειδή όμως δεν γνωρίζουμε τι ποσότητα λαμβάνουμε, η χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής με υδροξυτυροσόλη, σε ασθενείς με παράγοντες κινδύνου στεφανιαίας νόσου, κατόπιν ιατρικής συμβουλής, μπορεί να αποδειχθεί πολύ σημαντική, για τη μείωση των καρδιαγγειακών συμβαμάτων.
Αξίζει να σημειώσουμε, ότι από το ελαιόλαδο, μπορούμε να δημιουργήσουμε συμπληρώματα διατροφής, ή και δερμοκαλλυντικά, ή και φαρμακευτικά προϊόντα.
Τα πλεονεκτήματα του ελαιολάδου αλλά και των πολυφαινολών, όπως υδροξυτυροσόλη και ελευρωπαίνη που υπάρχουν στα φύλλα αλλά και στον καρπό της ελιάς, ιδανικά για την καλή υγεία και την πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων, συζητήθηκαν ευρέως, στη διάρκεια του πρώτου webinar που οργάνωσε το ΕΛΙΚΑΡ (Ελληνικό Κέντρο Καρδιολογίας) με την υποστήριξη της φαρμακοβιομηχανίας InterMed.
Ο καθηγητής Καρδιολογίας στην Β' Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο "Αττικόν" Ευστάθιος Ηλιοδρομίτης που συντόνισε το ενδιαφέρον διαδικτυακό συνέδριο, τόνισε ότι η Μεσογειακή διατροφή αποδεδειγμένα, μπορεί να ωφελήσει το καρδιαγγειακό σύστημα. Ζούμε σε μία χώρα όπου έχουμε την Μεσογειακή διατροφή και εφόσον τα προϊόντα της καταναλώνονται σωστά και συστηματικά, μπορούν να μας ωφελήσουν, επεσήμανε με έμφαση.
Ο Καθηγητής του Τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων στο τμήμα Φαρμακευτικής Λέανδρος Σκαλτσούνης με μεγάλο ερευνητικό έργο, πραγματοποίησε μία ενδιαφέρουσα αναδρομή στους σταθμούς του ελαιολάδου, η οποία ξεκίνησε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, επισημαίνοντας ότι το ελαιόλαδο, είναι σύμμαχος της Μεσογειακής διατροφής. Στις χώρες της Μεσογείου έχουμε ένα υψηλό προσδόκιμο επιβίωσης και όλοι οι δείκτες υγείας είναι υψηλά σε σχέση με άλλες χώρες, τόνισε.
Ωστόσο ο καθηγητής, ανέφερε πολλές φορές, ότι είναι πιο σωστό την Μεσογειακή Διατροφή, να την ονομάζουμε Κρητική διατροφή, με βασικό λιπαρό το ελαιόλαδο σε όλες τις χώρες της Μεσογείου.
Το Ίδρυμα Ροκφέλερ, το μοντέλο της Κρητικής διατροφής & ο γιατρός Keys
Κάνοντας μία ιστορική αναδρομή, ο κ. Σκαλτσούνης, υπογράμμισε, ότι μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Αμερική και ειδικότερα το Ίδρυμα Ροκφέλερ ξεκίνησε μία σειρά από μελέτες σε χώρες, οι οποίες είχαν υποστεί το δράμα του πολέμου. Μία από αυτές τις περιοχές, ήταν και η Κρήτη όπου το 1947 οι ερευνητές του Ιδρύματος, διαπίστωσαν ότι οι αιματολογικοί δείκτες και το προσδόκιμο επιβίωσης των Κρητικών, ήταν πολύ ικανοποιητικά, παρά τις κακουχίες του πολέμου.
Το 1953 βγήκε η μελέτη στη δημοσιότητα και διαπιστώθηκε ότι οι άνθρωποι στην Κρήτη και σε άλλες χώρες της Μεσογείου, κατανάλωναν όσπρια, δημητριακά, φρούτα, ψάρια, λίγα γαλακτοκομικά, αρωματικά βότανα και πολύ ελαιόλαδο.
Το 1958, ο γιατρός Keys, ξεκίνησε μία άλλη μελέτη και στη διάρκεια του πολέμου που ήταν στη Νάπολη, είχε εντυπωσιαστεί, καθώς στο νοσοκομείο καταγράφονταν ελάχιστες εισαγωγές, που αφορούσαν περιπτώσεις για καρδιαγγειακά νοσήματα. Με τα ευρήματα αυτά και την μελέτη του Ροκφέλερ, ο χαρισματικός αυτός άνθρωπος Keys, σύμφωνα με τον καθηγητή Σκαλτσούνη, ξεκίνησε την μελέτη των 7 χωρών. Μία μελέτη διάρκειας 25 ετών σε 12.700 άνδρες ηλικίας 40 έως 59 ετών, σε 16 αγροτικές χώρες, (ΗΠΑ, Φινλανδία, Ολλανδία, πρώην Γιουγκοσλαβία, Ιαπωνία, Ιταλία, Ελλάδα). Στην Ελλάδα παρακολούθησε δύο περιοχές, την Κρήτη και την Κέρκυρα. Η Κρήτη λοιπόν, ήταν η περιοχή με τη χαμηλότερη θνησιμότητα, όσον αφορά στα καρδιαγγειακά νοσήματα. Αξίζει να σημειωθεί, ότι από όλες τις χώρες που μελετήθηκαν, στην Κρήτη ο δείκτης θανάτων ήταν 25 και στην Κέρκυρα 48.
Η μελέτη συνεχίστηκε και με άλλους έγκριτους καθηγητές, όπως ο Αντώνης Καφάτος – τομέας Προληπτικής Ιατρικής στο παν. Κρήτης, ο οποίος διαπίστωσε ότι το 1991 οι άνθρωποι που συμμετείχαν στην μελέτη ήταν εν ζωή ακόμη. Μάλιστα ο Καφάτος χαριτολογώντας είχε πει, ότι «… αυτοί οι Κρητικοί, δεν λένε να πεθάνουν».
Όπως ανέφερε στην συνέχεια ο καθηγητής Σκαλτσούνης, το ελαιόλαδο περιέχει μονοακόρεστα λιπαρά, ενώ είναι σημαντικό επίσης, ότι οι δευτερογενείς μεταβολίτες, σχετίζονται με τα πλεονεκτήματα της Μεσογειακής διατροφής. Προτιμάμε επίσης το βιολογικό ελαιόλαδο γιατί δεν περιέχει ξένα σώματα, υπολείμματα φυτοφαρμάκων, ή βαριά μέταλλα.
Αναφορικά με την κατανάλωση του ελαιολάδου, στη χώρα μας η κατανάλωση ανέρχεται σε 15,6 κιλά ανά έτος ανά άτομο, στην Κρήτη η κατανάλωση ανέρχεται σε 24 κιλά ανά άτομο το χρόνο, ακολουθεί η Ιταλία, η Ισπανία και η Γαλλία, ενώ υψηλή θνησιμότητα έχουν η Αγγλία, με 0,8, οι ΗΠΑ, η Φινλανδία, η Πολωνία και η Βουλγαρία με 0,3.
Η Ελλάδα η γ’ ελαιοπαραγωγός χώρα του κόσμου
Το 80% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου, βρίσκεται στις χώρες της ΕΕ, η Ελλάδα είναι η τρίτη ελαιοπαραγωγός χώρα του κόσμου με 3.000 ελαιουργεία. Επίσης, περισσότερες από 30 ποικιλίες ελαιοδένδρου, καλλιεργούνται στην Ελλάδα για παραγωγή βρώσιμης ελιάς και ελαιολάδου.
Όπως τόνισε ο κ. Σκαλτσούνης, υπάρχει ο ισχυρισμός, ότι οι πολυφαινόλες του ελαιολάδου συμβάλλουν στην προστασία των λιπιδίων του αίματος από το οξειδωτικό στρες, για να ισχύει όμως αυτός ο ισχυρισμός, το ελαιόλαδο πρέπει να περιέχει 5 mg υδροξυτυροσόλη (περίπου 20 ελιές) και παραγώγων της, ανά 20 mg ελαιολάδου.
Στο Εργαστήριό μας, έχουμε αξιολογήσει πάνω από 3.000 δείγματα ελαιολάδου και το 59% αυτών των ελαιολάδων, πληρεί τον ισχυρισμό υγείας, ενώ και η βρώσιμη ελιά είναι πολύ σημαντική, εκτός από το ελαιόλαδο, πρόσθεσε.
Είναι το ελαιόλαδο τρόφιμο, ή φάρμακο τελικά;
Σε άλλο σημείο της τοποθέτησής του, ο καθηγητής Σκαλτσούνης, ανέφερε:
Μπορούμε να θέσουμε τον προβληματισμό, εάν το ελαιόλαδο είναι φάρμακο, ή τρόφιμο. Είναι τρόφιμο ωστόσο, με ευεργετική δράση για τον οργανισμό, ενώ η μακροχρόνια κατανάλωσή του έχει πολλά οφέλη για το καρδιαγγειακό σύστημα. Μπορούμε δε, να απομονώσουμε ουσίες από το ελαιόλαδο, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως φαρμακευτικά προϊόντα. Σήμερα υπάρχουν πολλά εκχυλίσματα από ελαιόλαδο και φύλλα ελιάς που κυκλοφορούν στα φαρμακεία ως συμπληρώματα διατροφής. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό να δούμε τι είναι το τρόφιμο και πώς από αυτό το τρόφιμο, μπορούμε να δημιουργήσουμε συμπληρώματα διατροφής, ή και δερμοκαλλυντικά, ή και φαρμακευτικά προϊόντα.
Κάτι ενδιαφέρον αναφορικά με την υδροξυτυροσόλη είναι το γεγονός, σύμφωνα με τον καθηγητή Σκαλτσούνη, ότι αποτελεί σταθερό μόριο, άρα το βρίσκουμε και μετά από το τηγάνισμα. Σίγουρα υπάρχουν μεταβολές, αλλά οι πολυφαινόλες εξακολουθούν να υπάρχουν.
Ο κ. Σκαλτσούνης έκλεισε την ομιλία του, λέγοντας ότι αυτή την στιγμή το ΕΚΠΑ, εκπονεί ένα ερευνητικό πρόγραμμα αναφορικά με την ανάλυση του ελαιολάδου, το OLIVENET. Μάλιστα, απηύθυνε πρόσκληση σε όλους τους παραγωγούς να μελετήσουν το πρόγραμμα αυτό.
Η καθηγήτρια Ιωάννα Ανδρεάδου
Από την πλευρά της η καθηγήτρια Φαρμακευτικής Χημείας Ιωάννα Ανδρεάδου, επεσήμανε, ότι η παρατήρηση πώς η Μεσογειακή Διατροφή συνδέεται με την μακροζωία και την ευεξία, ανέδειξε τις πολλαπλές ευεργετικές επιδράσεις των προϊόντων της ελιάς, στην ανθρώπινη υγεία. Μελέτες έχουν αποδείξει τις καρδιοπροστατευτικές δράσεις, στην πρόληψη του καρκίνου και την νευροπροστασία. Οι δράσεις αυτές, δρομολογούν την αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης των προϊόντων της ελιάς, πρόσθεσε.
Και συνέχισε: «Η απόδειξη των ευεργετικών δράσεων των προϊόντων της ελιάς στην αντιμετώπιση της καρδιαγγειακής νόσου, έχει διαπιστωθεί, μέσα από κλινικές μελέτες, μακροχρόνιες και τυχαιοποιημένες. Οι ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο, έχουν διπλάσιο κίνδυνο για ανάπτυξη καρδιαγγειακής νόσου. Δυστυχώς η καρδιαγγειακή νόσος, είναι η πρώτη αιτία θανάτου στις αναπτυγμένες χώρες, ενώ η υιοθέτηση της Μεσογειακής διατροφής, μπορεί να συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου της καρδιαγγειακής νόσου. Το ελαιόλαδο είναι ο πυρήνας της Μεσογειακής διατροφής με σημαντικές φαρμακολογικές ιδιότητες, όπως υπολιπιδαιμικές, αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμωνώδεις».
Η αξία του ελαιολάδου & των πολυφαινολών μέσα από μελέτες
Στην συνέχεια η καθηγήτρια Ανδρεάδου, αναφέρθηκε σε μία σειρά από μελέτες, οι οποίες καταδεικνύουν και υπογραμμίζουν την αξία του ελαιολάδου, της Μεσογειακής διατροφής και της δίαιτας χαμηλών λιπαρών, στην πρόληψη των καρδιαγγειακών επεισοδίων.
Ειδικότερα, η μελέτη PREDIMED, υλοποιήθηκε σε 7.500 ασθενείς, με προσθήκη ελαιολάδου στη διατροφή των συμμετεχόντων. Τα αποτελέσματα, έδειξαν μικρότερη εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων σε εκείνους που ακολουθούσαν μεσογειακή δίαιτα, είτε με βάση το ελαιόλαδο (30% μείωση), είτε με βάση τους ξηρούς καρπούς (28% μείωση) σε σύγκριση με εκείνους που ακολουθούσαν δίαιτα με χαμηλά λιπαρά.
Στην μελέτη CORDIOPREV, στην οποία συμμετείχαν 1.000 στεφανιαίοι ασθενείς, οι οποίοι πρέπει να λαμβάνουν είτε Μεσογειακή διατροφή, είτε δίαιτα χαμηλών λιπαρών. Θα έχουμε τα αποτελέσματα το 2023, ωστόσο μία πρώτη υποανάλυση της μελέτης- στην οποία συμμετείχαν 939 άτομα- έδειξε, ότι η μακροχρόνια κατανάλωση Μεσογειακή δίαιτας πλούσιας σε έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, συσχετίζεται με μειωμένους δείκτες αθηροσκλήρωσης, όπως το ΙΜΤ – CC και το ύψος της αθηρωματικής πλάκας στις καρωτίδες αναδεικνύοντας τον ρόλο της Μεσογειακής δίαιτας, στη δευτερογενή πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου. Τα κύρια φαινολικά συστατικά της ελιάς και του ελαιολάδου, χωρίζονται σε 22 πολυφαινολικές ενώσεις και ταξινομούνται σε 13 υποκατηγορίες. Τα ελαιόλαδα πλούσια σε φαινόλες, έχουν ευεργετικές δράσεις σε παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, όπως η συστολική αρτηριακή πίεση και η οξειδωμένη LDL. Επίσης, τα φύλα της ελιάς, έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες, σε σύγκριση με το ελαιόλαδο.
Πόσες πολυφαινόλες χρειαζόμαστε;
Χρειαζόμαστε χαμηλά, ή υψηλά επίπεδα πολυφαινολών για καρδιοπροστατευτικές δράσεις; είναι ένα ερώτημα που πρέπει να απαντήσουμε, υπογράμμισε η καθηγήτρια, και συμπλήρωσε:
Σε μία μετανάλυση 30 παρεμβατικών μελετών, έγινε γνωστό, ότι η υιοθέτηση της μεσογειακής διατροφής, μειώνει σημαντικά τα επίπεδα της γλυκόζης, την ολική χοληστερόλη, την LDL χοληστερόλη και τα επίπεδα της οξειδωμένης LDL χοληστερόλης σε σύγκριση με τη δίαιτα δυτικού τύπου. Η υιοθέτηση της Μεσογειακής διατροφής, αυξάνει σημαντικά τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης
Το ελαιόλαδο φτωχό σε πολυφαινόλες, δεν τροποποιεί τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης, ενώ το ελαιόλαδο πλούσιο σε πολυφαινόλες, τα αυξάνει σχεδόν κατά 50%. Σε όλες τις παραμέτρους, η επίδραση του ελαιολάδου ήταν πιο έντονη στα άτομα με μεταβολικό σύνδρομο.
Τα συμπληρώματα διατροφής με υδροξυτυροσόλη
Και κατέληξε στην τοποθέτησή της η καθηγήτρια Ανδρεάδου:
Η ελιά και τα προϊόντα της αποτελούν σημαντικά στοιχεία της Μεσογειακής Διατροφής, ένα μοντέλο διατροφής, που συνάδει με την καλή υγεία και ποιότητα ζωής.
Η κατανάλωσή τους, σχετίζεται με χαμηλότερη καρδιαγγειακή θνησιμότητα και καρδιαγγειακά επεισόδια. Ειδικά το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, βελτιώνει το λιπιδαιμικό προφίλ, την αντίσταση στην ινσουλίνη και το γλυκαιμικό έλεγχο, ενώ μειώνει και την αρτηριακή πίεση. Επειδή όμως δεν γνωρίζουμε τι ποσότητα λαμβάνουμε, η χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής με υδροξυτυροσόλη, σε ασθενείς με παράγοντες κινδύνου στεφανιαίας νόσου, μπορεί να αποδειχθεί πολύ σημαντική, για τη μείωση των καρδιαγγειακών συμβαμάτων.
Η κυρία Ανδρεάδου, υπογράμμισε ότι τα συμπληρώματα διατροφής με βάση το ελαιόλαδο, πρέπει να χρησιμοποιούνται σε όλες τις χώρες από ομάδες πληθυσμού, που αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες καρδιολογικές νόσους, ή μεταβολικό σύνδρομο. Τα συμπληρώματα διατροφής, πρέπει να γράφουν στην ετικέτα τους, ακριβώς τα συστατικά που υπάρχουν μετά από πολυκεντρικές μελέτες και ισχυρισμούς υγείας.
Τέλος, ο διατροφολόγος Χάρης Δημοσθενόπουλος προϊστάμενος του Λαϊκού νοσοκομείου, στη δική του τοποθέτηση και επιχειρώντας να απαντήσει στο ερώτημα: μήπως το μυστικό του ελαιολάδου βρίσκεται στην υδροξυτυσόλη; Υπογράμμισε:
«Η υδροξυτυροσόλη, είναι μόριο ειδικού ενδιαφέροντος για τη φαρμακοβιομηχανία λόγω της αντιφλεγμονώδους και αντιοξειδωτικής δράσης της, κατά των καρδιαγγειακών παθήσεων και του μεταβολικού συνδρόμου, της νευροπροστασίας του και της χρημειοτροποποιητικής δράσης κατά των όγκων. Το ενδιαφέρον γι’ αυτό μόριο, έχει οδηγήσει σε ευρεία έρευνα, σχετικά με τις βιολογικές της δραστηριότητες, τα ευεργετικά της αποτελέσματα στον άνθρωπο και πώς να συνθέσουμε νέα μόρια από την υδροξυτυροσόλη. Η τυροσόλη, η υδροξυτυροσόλη και η ελαιοευρωπαίνη, είναι από τις κύριες φαινολικές ενώσεις σε φρούτα, στο φύλλο και στο έλαιο από την Olea europaea L. Λόγω της βιοδιαθεσιμότητας των χημικών ιδιοτήτων και της εύκολης σύνθεσης μαζί με την έλλειψη της τοξικότητας, η υδροξυτυροσόλη, θεωρείται ένα εξαιρετικό συμπλήρωμα διατροφής, από τις βιομηχανίες διατροφής και τροφίμων. Η υδροξυτυροσόλη, βρίσκεται κυρίως στις πράσινες ελιές σε σύγκριση με τις μαύρες ελιές (περιεκτικότητα 0,118% και 0,082%).
Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι ελιές άλμης, περιέχουν υψηλότερες συγκεντρώσεις φαινολικών αντιοξειδωτικών από το ελαιόλαδο. Έτσι λοιπόν, 20 ελιές την ημέρα, μπορεί να περιλαμβάνουν την υδροξυτυροσόλη που χρειαζόμαστε. Η σ των βιοδραστικών συστατικών στο EVOO ενισχύθηκε από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των τροφίμων (EFSA), η οποία το 2011 εξέδωσε ισχυρισμό υγείας, σχετικά με την αποτελεσματικότητα των φαινολών του λαδιού ελιάς για την προστασία της LDL από την οξείδωση, το αρχικό συμβάν του σχηματισμού της αθηρωματικής πλάκας.
Νεότερη μελέτη του 2017 της EFSA, δείχνει την θετικότητα και ασφάλεια της υδροξυτυροσόλης, ως ένα καινούριο διατροφικό στοιχείο. Και η σύγχρονη βιομηχανία, έχει αρχίσει να προσθέτει την υδροξυτυροσόλη σε μια σειρά τροφίμων, όπως λίπη ψαριών, κρέατα, μαργαρίνες, δίνοντας μάλιστα και μία λίστα γραμμαρίων, για παιδιά, ενήλικες, και ηλικιωμένους».
Και συνέχισε ο κ. Δημοσθενόπουλος: Η υδροξυτυροσόλη λοιπόν, δίνει αυτήν την προστασία στο καρδιαγγειακό σύστημα αρκεί να λαμβάνουμε τα 5 mlg, μία ποσότητα η οποία εκτιμάται ότι είναι μίνιμουμ, αλλά ασφαλής. Μελέτη- τυχαιοποιημένη και ελεγχόμενη από εικονικό φάρμακο- της καθηγήτριας Φυτιλή στην οποία συμμετείχαν ο κ. Σκαλτσούνης και ο κ. Κατσιλάμπρος, δεν έδειξε ευνοϊκά αποτελέσματα για τα 15 mlg HT. Ειδικότερα, είχε ως αποτέλεσμα στατιστικά σημαντική μείωση του σωματικού βάρους του ΔΜΣ και του σπλαχνικού λίπους στις 4 εβδομάδες της μελέτης, αλλά αυτή η τάση, ενώ διατηρήθηκε δεν έφθασε σε στατιστική σημασία κατά την επόμενη περίοδο μελέτης. Η μελέτη αφορούσε ενήλικες γυναίκες, τις οποίες παρακολουθήσαμε επί 6 μήνες. Χωρίσαμε τις γυναίκες σε 3 γκρουπ, η πρώτη ομάδα έπαιρνε 15 mlg HT την ημέρα, η δεύτερη ομάδα 5mlg- που είναι και το μίνιμουμ που δίνει η EFSA και η τρίτη ομάδα λάμβανε placebo. Επίσης, έκαναν 30 λεπτά άσκησης 5 φορές την εβδομάδα.
Μέσα από την συγκεκριμένη μελέτη, διαπιστώθηκε ότι είναι μία σωματική βοήθεια εάν μπει η ΗΤ (υδροξυτυροσόλη) σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Η απώλεια σωματικού βάρους ήταν 5% τον πρώτο μήνα της μελέτης για όσες έλαβαν τα 15 mlg. Και μόνο οι συμμετέχοντες στην ομάδα Α, είδαν μία μείωση του βάρους τους κατά 10% κατά τη διάρκεια της μελέτης. Θετικά αποτελέσματα είχαμε και για το σπλαχνικό λίπος και το λίπος του οργανισμού. Το σημαντικό είναι ότι οι συγκεκριμένες κάψουλες δεν είχαν κάποιες παρενέργειες για τον οργανισμό.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα, η κατανάλωση 15 mlg HT διαιρεμένη σε τρεις δόσεις πριν από τα κύρια γεύματα ημερησίως για 6 μήνες, ήταν αποτελεσματική στη μείωση του σωματικού βάρους, της λιπώδους μάζας και του σπλαχνικού λίπους σε υπέρβαρες και παχύσαρκες γυναίκες. Η παρέμβαση ήταν αποδεκτή και καλά ανεκτή, κατέληξε ο κ. Δημοσθενόπουλος.
Η ξεχωριστή σημασία για τη διατήρηση των πολυφαινολών, της παραγωγής του ελαιολάδου
Αναφερόμενος στις ποικιλίες του ελαιολάδου αλλά και στον τρόπο παραγωγής του, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του κοινού, ο καθηγητής Σκαλτσούνης, επεσήμανε, ότι υπάρχουν διαφορές όσον αφορά στις περιοχές, για παράδειγμα, άλλο το ελαιόλαδο της Κρήτης και άλλο των Δωδεκανήσων, γιατί υπάρχουν διαφορετικές ποικιλίες. Επίσης τον δικό τους ρόλο για την ποιότητα του ελαιολάδου, διαδραματίζουν το κλίμα και το περιβάλλον. Η ελιά είναι ένα δένδρο, που το βρίσκουμε παραθαλάσσια αλλά και σε μεγάλα υψόμετρα. Αλλά το πιο σημαντικό ίσως, είναι ο τρόπος παραγωγής του ελαιολάδου. Το ελαιόλαδο είναι ένα προϊόν που πρέπει να επεξεργαστούμε τον καρπό. Άρα, έχει ιδιαίτερη σημασία για την παρουσία των πολυφαινολών, ο τρόπος παραγωγής του ελαιολάδου. Βέβαια σκοπός του παραγωγού, δεν πρέπει να είναι ένα ελαιόλαδο με πολύ υψηλά ποσοστά πολυφαινολών, διότι θα έχει ένα ελαιόλαδο πικρό και όχι ευχάριστο. Πάντως είναι πολύ σημαντικό, ο τρόπος παραγωγής στο ελαιοτριβείο. Να μην υπάρχει αριθμολαγνεία, και αυθαίρετοι πειραματισμοί, καθώς ο γιατρός μπορεί να καθορίσει την ποσότητα πολυφαινολών για έναν άνθρωπο μέσα από τα συμπληρώματα διατροφής που υπάρχουν σήμερα.
Σε άλλη ερώτηση, αναφορικά με τα συμπληρώματα διατροφής, ο καθηγητής Σκαλτσούνης, τόνισε:
«Κάθε απομονωμένη ουσία που βρίσκεται στο φυτικό Βασίλειο μπορεί να γίνει συμπλήρωμα διατροφής, φάρμακο, ή δηλητήριο, ανάλογα με την δόση. Εάν χορηγούμε για πολύ καιρό σε χαμηλή διαιτητική δόση την ελευρωπαίνη, αυτό μπορούμε να πούμε ότι προσομοιάζει στην Κρητική Διατροφή όταν κάποιος την ακολουθεί. Ωστόσο μπορούμε να απομονώσουμε την ελευροπαίνη όταν το χρησιμοποιούμε σε μεγαλύτερη δόση, μπορούμε να πούμε ότι το χρησιμοποιούμε ως φάρμακο, καθώς δεν έχει καμία τοξικότητα στα πειραματόζωα και μπορεί να δείξει άλλες πιο άμεσες βιολογικές δράσεις. Αυτό έχουμε δει στο Εργαστήριο».
Όσον αφορά στις θερμίδες, όπως είπε ο κ. Ηλιοδρομίτης, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις θερμίδες του ελαιολάδου, όταν μιλάμε για τον σακχαρώδη διαβήτη και την αρτηριακή πίεση. Διότι 100 γρ. ελαιολάδου είναι γύρω στις 850 με 900 θερμίδες και τα 100 γρ. ελιάς, έχουν περίπου 200 με 250 θερμίδες. Επίσης πρέπει να προσέξουμε και το αλάτι που περιέχουν οι ελιές. Δεν θα πρέπει να ξεπερνάμε τα 4 με 5 γρ. αλατιού την ημέρα, σύμφωνα με τις πρόσφατες επιστημονικές μελέτες.
Οι μελέτες για την ελευρωπαίνη
Όπως επεσήμανε η κυρία Ανδρεάδου, το 2004 ξεκινήσαμε να μελετάμε την ελευρωπαίνη γιατί είναι πολύ καλό αντιοξειδωτικό. Τόσο η ελευρωπαίνη όσο και η υδροξυτυροσόλη, όπως η κυνάση του ενεργειακού μεταβολισμού, έχουν σημαντικά οφέλη σε διάφορες κυτταρικές διεργασίες. Και τα μόρια αυτά, μπορούν να δρουν στις κυτταρικές λειτουργίες, με τρόπο, ώστε να μειώνουν την απόπτωση. Η ελευρωπαίνη, επιδρά και αυξάνει την έκφραση αντιοξειδωτικών ενζυμικών συστημάτων.
Σε άλλη επισήμανση, κατά πόσο τελικά το ελαιόλαδο είναι τροφοφάρμακο και λειτουργικό φάρμακο, ο κ. Δημοσθενόπουλος, ανέφερε: «τα τελευταία χρόνια μιλάμε πολύ για τα λειτουργικά φάρμακα, γιατί επιστρέφουμε στην φύση. Το ελαιόλαδο είναι ένα πολύ ευεργετικό συστατικό αυτού του διατροφικού προτύπου που λέγεται Μεσογειακή διατροφή, ευεργετικό και για το λιπώδες ήπαρ και για άλλα νοσήματα. Δεν είναι φάρμακο, αλλά έχει ευεργετικές δράσεις, παρόμοιες με αυτές που έχει ένα φάρμακο.
Το Γαλλικό παράδοξο
Τέλος, ο καθηγητής Λέανδρος Σκαλτσούνης, αναφέρθηκε και στο Γαλλικό παράδοξο, το οποίο συνδέεται με την ρεσβερατρόλη, την οποία λαμβάνουμε από την κατανάλωση του κόκκινου κρασιού.
Όπως είπε, στην Γαλλία, υπάρχει μικρή κατανάλωση ελαιολάδου, ωστόσο οι μεγάλες ποσότητες κόκκινου κρασιού που καταναλώνουν οι Γάλλοι, βοηθούν σημαντικά, στην προστασία του οργανισμού έναντι των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Εκεί οι μελέτες έχουν δείξει, ότι η ρεσβερατρόλη αλλά και οι φαινόλες του κόκκινου καθώς και του λευκού κρασιού- μην το αδικούμε- έχουν δείξει την μεγάλη προστατευτική δράση απέναντι στα καρδιαγγειακά νοσήματα.
