Ζήσης Ψάλλας
Το ψυχωτικό επεισόδιο είναι όταν κάποιος αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα πολύ διαφορετικά από τους γύρω του. Εκτιμάται ότι περίπου το 5-10% των ανθρώπων έχουν μια ψυχωτική εμπειρία στη διάρκεια της ζωής τους.
Ενώ είναι διαφορετικές για κάθε άτομο, οι ψυχωτικές εμπειρίες περιλαμβάνουν συχνά ψευδαισθήσεις, δηλαδή βλέποντας ή ακούγοντας πράγματα που δεν υπάρχουν και αυταπάτες, δηλαδή πιστεύετε ότι συμβαίνει κάτι που δεν είναι πραγματικό και ότι άλλοι δεν μπορούν να το καταλάβουν. Να σημειωθεί, ωστόσο, ότι η ψυχωτική εμπειρία δεν σημαίνει ότι έχετε ψυχική διαταραχή. Πολλοί άνθρωποι έχουν αυτές τις εμπειρίες χωρίς να αναπτύξουν ποτέ προβλήματα ψυχικής υγείας.
Δεδομένου ότι οι ψυχωτικές εμπειρίες αποτελούν βασικό σύμπτωμα της σχιζοφρένειας, οι υποκείμενες αιτίες τους μπορεί να σχετίζονται στενότερα με την ανάπτυξη σχιζοφρένειας παρά με άλλες καταστάσεις ψυχικής υγείας όπως η κατάθλιψη. Αλλά είναι επίσης πιθανό ότι οι αιτίες των ψυχωτικών εμπειριών δεν σχετίζονται καθόλου με εκείνες που προκαλούν σχιζοφρένεια ή άλλες μεγάλες ψυχικές διαταραχές.
Υπάρχουν πολλά ερωτήματα σχετικά με τις ψυχωτικές εμπειρίες που πρέπει να απαντηθούν. Η σχέση μεταξύ αυτών των εμπειριών και της σχιζοφρένειας είναι άγνωστη.
Μια μεγάλη μελέτη χρησιμοποίησε δεδομένα από τη Biobank του Ηνωμένου Βασιλείου. Συγκρίθηκαν τα γονίδια και οι ακολουθίες DNA 6.123 ατόμων που είχαν κάποια ψυχωτική εμπειρία (αλλά δεν είχαν διαγνωστεί με σχιζοφρένεια ή άλλη ψυχική διαταραχή) και 121.843 άτομα που δεν είχαν ποτέ ψυχωτική εμπειρία.
Συγκρίνοντας εκατομμύρια αλληλουχίες DNA από ολόκληρο το γονιδίωμα, διαπιστώθηκε ότι η πιθανότητα μιας ψυχωτικής εμπειρίας καθορίζεται από τη γενετική σε κάποιο βαθμό, αλλά η συμβολή είναι μικρή.
Αυτό σημαίνει ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορεί να έχουν μεγαλύτερη επιρροή από τη γενετική στην πρόκληση απομονωμένων ψυχωτικών εμπειριών σε άτομα χωρίς σχιζοφρένεια. Για παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι η χρήση κάνναβης και η τραυματική εμπειρία, όπως η απώλεια ενός γονέα κατά την παιδική ηλικία, αυξάνουν και τα δύο τις πιθανότητες για ψυχωτική εμπειρία.
Αυτή η μελέτη δείχνει ότι τα γονίδια παίζουν μικρό ρόλο στην πιθανότητα ψυχωτικής εμπειρίας. Αλλά η γενετική συμβολή μοιράζεται με ένα ευρύ φάσμα ψυχικών καταστάσεων. Τώρα οι ερευνητές πρέπει να καταλάβουν πώς αυτά τα γονίδια επηρεάζουν τον κίνδυνο κάποιου να έχει ψυχωτική εμπειρία. Και να κατανοήσουν το βιολογικό μηχανισμό που προκαλεί τέτοιου είδους εμπειρίες.
