Ζήσης Ψάλλας
Μια παραλλαγή κορωνοϊού που εντοπίστηκε στη Νότια Αφρική μπορεί να μην είναι τόσο ευάλωτη στα εμβόλια κατά της νόσου COVID-19, όπως συμβαίνει για τα άλλα στελέχη του ιού, λένε ορισμένοι επιστήμονες. Οι μελέτες βρίσκονται σε εξέλιξη για να διαπιστωθεί εάν αυτό ισχύει στην πραγματικότητα.
Εάν η παραλλαγή, γνωστή ως 501.V2, είναι ανθεκτική στα διαθέσιμα εμβόλια, τα εμβόλια θα μπορούσαν να τροποποιηθούν για να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητά τους. Οι προσαρμογές θα χρειαστούν περίπου έξι εβδομάδες για να γίνουν, ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της BioNTech, Δρ. Uğur Andahin αλλά και ο John Bell, καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, οι οποίοι διεξάγουν επί του παρόντος πειράματα με το στέλεχος 501.V2 και τη νέα παραλλαγή που εντοπίστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, το στέλεχος B.1.1.7.
Αυτά τα πειράματα είναι οι λεγόμενοι προσδιορισμοί εξουδετέρωσης -επωάζονται ιοί με αντισώματα και ανθρώπινα κύτταρα, για να διαπιστωθεί αν τα αντισώματα αποτρέπουν τη μόλυνση. Επίσης, διεξάγονται εξετάσεις με αίμα από εμβολιασμένα άτομα και όσους κόλλησαν τον ιό και ανέπτυξαν φυσικά αντισώματα, δήλωσε ο Δρ. Richard Lessells, ειδικός για τις μολυσματικές ασθένειες.
Γενικά, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι εμφανίστηκαν παραλλαγές όπως 501.V2 και B.1.1.7. Όλοι οι ιοί εμφανίζουν μεταλλάξεις, και ο κορωνοϊός SARS-CoV-2 δεν αποτελεί εξαίρεση. Ωστόσο, ενώ οι δύο πρόσφατα αναγνωρισμένες παραλλαγές μοιράζονται μερικές παρόμοιες μεταλλάξεις, το στέλεχος 501.V2 έχει πολλές πρόσθετες μεταλλάξεις.
Συγκεκριμένα, η παραλλαγή που βρέθηκε στη Νότια Αφρική, η 501.V2, έχει περισσότερες μεταλλάξεις στην πρωτεϊνική ακίδα -η οποία προεξέχει από την επιφάνεια του ιού και χρησιμοποιείται για να εισβάλει σε ανθρώπινα κύτταρα- από ό, τι η παραλλαγή B.1.1.7, λέει ο Lawrence Young, ιολόγος και καθηγητής μοριακής ογκολογίας στο Πανεπιστήμιο Warwick.
Τα περισσότερα διαθέσιμα εμβόλια εκπαιδεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίσει την πρωτεϊνική ακίδα και όχι κάποιο άλλο μέρος του ιού. Εάν η πρωτεϊνική ακίδα συσσωρεύει πάρα πολλές μεταλλάξεις, μπορεί να γίνει μη αναγνωρίσιμη από το ανοσοποιητικό σύστημα, επιτρέποντας στον ιό να αποφύγει την ανίχνευσή του. Αυτή είναι η δυνητική ανησυχία με τη νέα παραλλαγή 501.V2.
Τούτου λεχθέντος, οι προσδιορισμοί εξουδετέρωσης θα πρέπει σύντομα να αποκαλύψουν εάν πρέπει ή όχι να ανησυχούμε. Προς το παρόν δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποδηλώνουν ότι τα εμβόλια κατά της νόσου COVID-19 δεν θα προστατεύσουν από τα στελέχη Β.1.1.7 και 501.V2.
Εμπειρογνώμονες ανέφεραν στην εφημερίδα The New York Times ότι πιθανότατα χρειάζονται χρόνια, όχι μήνες, για να μεταλλαχθεί ο κορωνοϊός αρκετά ώστε να ξεπεράσει τα διαθέσιμα εμβόλια. "Πρόκειται να είναι μια διαδικασία που λαμβάνει χώρα με την πάροδο πολλών ετών και απαιτεί τη συσσώρευση πολλαπλών ιογενών μεταλλάξεων", δήλωσε ο Jesse Bloom, εξελικτικός βιολόγος στο Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο του Fred Hutchinson, στο Σιάτλ. "Δεν πρόκειται να ένα διακόπτη on-off", όσον αφορά το πόσο γρήγορα οι νέες παραλλαγές γίνονται ανθεκτικές στα τρέχοντα εμβόλια, είπε.
Με άλλα λόγια, τα εμβόλια μπορεί να γίνουν σταδιακά λιγότερο αποτελεσματικά με την πάροδο του χρόνου, παρά να πάψουν να λειτουργούν ξαφνικά.