Ζήσης Ψάλλας
Ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια είναι ο τρόπος με τον οποίο ο ιός προκαλεί σιωπηλή υποξία. Τώρα, χάρη στα μοντέλα υπολογιστών και τις συγκρίσεις με πραγματικά δεδομένα ασθενών, οι βιοϊατρικοί μηχανικοί των πανεπιστημίων της Βοστώνης και του Βερμόντ έχουν αρχίσει να λύνουν το μυστήριο.
Κανονικά, οι πνεύμονες εκτελούν το καθήκον ανταλλαγής αερίων, παρέχοντας οξυγόνο σε κάθε κύτταρο του σώματος καθώς αναπνέουμε και μας απαλλάσσουν από το διοξείδιο του άνθρακα κάθε φορά που εκπνέουμε. Οι υγιείς πνεύμονες διατηρούν το αίμα οξυγονωμένο σε επίπεδο μεταξύ 95% και 100% -εάν πέσει κάτω από το 92%, είναι αιτία ανησυχίας και ένας γιατρός μπορεί να αποφασίσει να παρέμβει με συμπληρωματικό οξυγόνο.
Οι ερευνητές εξέτασαν αρχικά πώς η COVID-19 επηρεάζει την ικανότητα των πνευμόνων να ρυθμίζουν πού κατευθύνεται το αίμα. Κανονικά, όταν οι περιοχές του πνεύμονα δεν συγκεντρώνουν πολύ οξυγόνο λόγω βλάβης από λοίμωξη, τα αιμοφόρα αγγεία συστέλλονται σε αυτές τις περιοχές. Αυτό είναι καλό διότι αναγκάζει το αίμα να ρέει μέσω του πνευμονικού ιστού που είναι γεμάτο με οξυγόνο, το οποίο στη συνέχεια κυκλοφορεί στο υπόλοιπο σώμα. Ωστόσο, τα κλινικά δεδομένα δείχνουν ότι οι πνεύμονες ορισμένων ασθενών με COVID-19 χάνουν την ικανότητα αυτή σε ήδη κατεστραμμένο ιστό και πιθανόν να συμβαίνει κάτι αντίθετο από το κανονικό, να ανοίγουν τα αιμοφόρα αγγεία ακόμη περισσότερο.
Η πήξη του αίματος μπορεί και αυτή να επηρεάσει τη ροή του αίματος σε διαφορετικές περιοχές του πνεύμονα. Όταν το ενδοθήλιο -η επένδυση των αιμοφόρων αγγείων- έχει φλεγμονή λόγω μόλυνσης με COVID-19, μικροσκοπικοί θρόμβοι αίματος που είναι πολύ μικροί για να φαίνονται σε ιατρικές σαρώσεις μπορούν να σχηματιστούν μέσα στους πνεύμονες. Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει σιωπηλή υποξία.
Τέλος, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το μοντέλο τους για να μάθουν αν η COVID-19 επηρεάζει την αναλογία ροής αέρα προς αίμα με την οποία οι πνεύμονες λειτουργούν. Μια κακή αναλογία είναι κάτι που συμβαίνει σε πολλές αναπνευστικές ασθένειες, όπως στο άσθμα. Τα μοντέλα τους υποδηλώνουν ότι για να είναι μια κακή αναλογία αιτία σιωπηλής υποξίας πρέπει να συμβαίνει σε μέρη του πνεύμονα που δεν φαίνονται τραυματισμένα στις ιατρικές σαρώσεις.
