Θάνος Ξυδόπουλος
Ακόμη και με μάσκα, τα μολυσματικά σταγονίδια μπορούν να μεταδοθούν αρκετά μέτρα και να παραμείνουν στον αέρα περισσότερο από ό, τι πιστευόταν προηγουμένως.
«Η κατανόησή μας για τη διάδοση των σταγονιδίων που έχει γίνει αποδεκτή παγκοσμίως βασίζεται σε μετρήσεις από τη δεκαετία του 1930 και του 1940», λέει ο καθηγητής Alfredo Soldati από το Ινστιτούτο Μηχανικής Ρευστών και Μεταφοράς Θερμότητας στο TU Wien.
Σε προηγούμενα μοντέλα, έγινε μια αυστηρή διάκριση μεταξύ μεγάλων και μικρών σταγονιδίων: Τα μεγάλα σταγονίδια πέφτουν προς τα κάτω λόγω της βαρύτητας, τα μικρά προχωρούν προς τα εμπρός σχεδόν σε ευθεία γραμμή, αλλά εξατμίζονται πολύ γρήγορα. «Αυτή η εικόνα είναι απλοποιημένη», λέει ο Soldati.
Από άποψη μηχανικής ρευστών, η κατάσταση είναι περίπλοκη -τελικά, έχουμε να κάνουμε με τη λεγόμενη ροή πολλαπλών φάσεων: Τα ίδια τα σωματίδια είναι υγρά, αλλά κινούνται μέσα σε ένα αέριο. «Τα μικρά σταγονίδια θεωρούνταν προηγουμένως ακίνδυνα, αλλά αυτό είναι σαφώς λάθος», εξηγεί ο Soldati. «Ακόμα και όταν ένα σταγονίδιο νερού εξατμιστεί, παραμένει ένα σωματίδιο αερολύματος, το οποίο μπορεί να περιέχει τον ιό. Αυτό επιτρέπει στους ιούς να εξαπλωθούν σε αποστάσεις αρκετών μέτρων και να παραμείνουν στον αέρα για μεγάλο χρονικό διάστημα».
Σε τυπικές καθημερινές καταστάσεις, ένα σωματίδιο με διάμετρο 10 μικρομέτρων (το μέσο μέγεθος των σταγονιδίων σάλιου που εκπέμπονται) διαρκεί σχεδόν 15 λεπτά για να πέσει στο έδαφος. Επομένως, είναι δυνατόν να έρθουμε σε επαφή με τον ιό ακόμα και όταν τηρούνται οι κανόνες απόστασης -για παράδειγμα σε ένα ασανσέρ που χρησιμοποιήθηκε από μολυσμένα άτομα λίγο πριν. Ιδιαίτερα προβληματικά είναι περιβάλλοντα με υψηλή σχετική υγρασία, όπως αίθουσες συσκέψεων με χαμηλό αερισμό.
«Οι μάσκες είναι χρήσιμες επειδή σταματούν τα μεγάλα σταγονίδια. Και η διατήρηση μιας απόστασης είναι επίσης χρήσιμη. Αλλά τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι κανένα από αυτά τα μέτρα δεν μπορεί να προσφέρει εγγυημένη προστασία», λέει ο Soldati.
