Ζήσης Ψάλλας
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης έχουν εντοπίσει πληθυσμούς κυττάρων στο σώμα που παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας -και είναι όλοι στον εγκέφαλο.
«Τα αποτελέσματά μας παρέχουν στοιχεία ότι βιολογικές διεργασίες εκτός των παραδοσιακών οργάνων που ερευνήθηκαν μέχρι τώρα για την παχυσαρκία, όπως π.χ. τα λιποκύτταρα, διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην παχυσαρκία», είπε ο αναπληρωτής καθηγητής Tune H. Pers από το Κέντρο Βασικών Μεταβολικών Ερευνών του Novo Nordisk Foundation (CBMR), στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης. Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο διεθνώς αναγνωρισμένο περιοδικό eLife.
«Εντοπίσαμε κυτταρικούς τύπους στον εγκέφαλο που ρυθμίζουν τη μνήμη, τη συμπεριφορά και την επεξεργασία των αισθητηριακών πληροφοριών που εμπλέκονται στην ανάπτυξη της νόσου. Η περαιτέρω διερεύνηση αυτών των περιοχών του εγκεφάλου μπορεί να μας πει γιατί ορισμένοι από εμάς είναι πιο ευαίσθητοι στην ανάπτυξη παχυσαρκίας από ό,τι οι υπόλοιποι».
Η ανακάλυψη έγινε με την ανάπτυξη υπολογιστικών εργαλείων που συνδυάζουν δύο διαφορετικά σύνολα δεδομένων. Το πρώτο σετ ήταν δεδομένα συσχέτισης σε ολόκληρο το γονιδίωμα από περίπου 450.000 άτομα. Αυτά τα δεδομένα συνέκριναν την υγεία και τα φυσικά χαρακτηριστικά ενός ατόμου, όπως το σωματικό βάρος, με το γονιδίωμά του. Κάτι τέτοιο αποκαλύπτει ότι τα άτομα με παχυσαρκία είναι πολύ πιο πιθανό να έχουν μια κοινή σειρά γενετικών παραλλαγών. Το δεύτερο σετ ήταν δεδομένα αλληλουχίας RNA για πάνω από 700 διαφορετικούς τύπους κυττάρων ποντικού.
Η ερευνητική ομάδα ενσωμάτωσε τα δύο σύνολα δεδομένων και διαπίστωσε ότι οι γενετικές παραλλαγές, οι οποίες σχετίζονται στενά με την παχυσαρκία, είναι κοντά σε γονίδια που εκφράζονται από 26 κυτταρικούς πληθυσμούς που ενεργούν ως διαφορετικοί τύποι νευρώνων.
Γνωρίζουμε ήδη ότι ο εγκέφαλος παίζει σημαντικό ρόλο στην παχυσαρκία ρυθμίζοντας τον τρόπο με τον οποίο το σώμα διατηρεί τις ενεργειακές του ανάγκες. Αυτό το κάνει με την επεξεργασία σημάτων από το σώμα σχετικά με τα αποθέματα ενέργειας και την πρόσληψη τροφής, καθώς και με εξωτερικά σήματα όπως η όραση και η μυρωδιά των τροφίμων.
Τα νέα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ο κίνδυνος ανάπτυξης παχυσαρκίας ενός ατόμου οφείλεται σε πληθυσμούς κυττάρων που επεξεργάζονται αισθητήρια ερεθίσματα και άμεσες ενέργειες που σχετίζονται με τη διατροφή και τη συμπεριφορά.