Ζήσης Ψάλλας
Μια πρόσφατη μελέτηδιαπίστωσε μείωση των θανάτων από καρκίνο σε όλες τις ηλικιακές ομάδες τα τελευταία 25 χρόνια. Ταυτόχρονα όμως, διαπιστώθηκε αύξηση στην εμφάνιση καρκίνων σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Η μελέτη υπολόγισε τα ποσοστά καρκίνου για συγκεκριμένες ηλικίες, τόσο για την εμφάνιση (επίπτωση) όσο και για το θάνατο. Εξέτασε δεδομένα την περίοδο 1990-2016 από τη Δανία, τη Νορβηγία, τη Σουηδία, τη Φινλανδία, την Ισλανδία και τις Κάτω Χώρες, καθώς υπήρχαν μακροχρόνια, υψηλής ποιότητας αρχεία καρκίνου.
Οι θάνατοι από διάφορους καρκίνους καθώς και η διάγνωσή τους μπορεί να επηρεαστούν από συγκεκριμένες εφευρέσεις κι έτσι οι ερευνητές αποφάσισαν να εξετάσουν όλους τους καρκίνους μαζί.
Στο τελευταίο τέταρτο ενός αιώνα, η θνησιμότητα από καρκίνο μειώθηκε κατά 22% σε όλες σχεδόν τις ηλικίες. Εν τω μεταξύ, η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου αυξήθηκε κατά 22% σε όλες σχεδόν τις ηλικίες. Αυτά συνέβησαν σταδιακά από το 1990 έως το 2016.
Πώς μπορούμε να κατανοήσουμε αυτούς τους αριθμούς; Γιατί συμβαδίζει η υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου και η χαμηλότερη θνησιμότητα από καρκίνο; Ένα τέταρτο αιώνα καρκινικών δεδομένων αποκαλύπτουν μια σιωπηλή επανάσταση στην καρδιαγγειακή ιατρική.
Έστω ότι χίλια άτομα πρέπει να πηδήξουν τρία συνεχόμενα εμπόδια. Κάθε φορά που πέφτει ένα άτομο, αποκλείεται. Ας υποθέσουμε τώρα ότι πολύ λίγα άτομα πέφτουν λόγω του τελικού εμποδίου. Αυτό συμβαίνει επειδή το τελευταίο εμπόδιο είναι εύκολο;
Ας πούμε ότι το πρώτο εμπόδιο είναι ο θάνατος από καρδιακή προσβολή στην ηλικία των 60 ετών. Το δεύτερο εμπόδιο είναι ο θάνατος από καρκίνο στην ηλικία των 80 ετών. Και το τρίτο εμπόδιο είναι ο θάνατος από άνοια σε ηλικία 100 ετών. Το αν τελικά θα πεθάνετε από καρκίνο εξαρτάται από τι έγινε προηγουμένως με την καρδιακή προσβολή. Και αν πεθάνετε από άνοια εξαρτάται από τι έγινε προηγουμένως με την καρδιακή προσβολή και τον καρκίνο.
Αν λοιπόν βελτιωθούν τα πράγματα στην καρδιαγγειακή υγεία και οι άνθρωποι δεν πεθαίνουν τόσο πολύ από την καρδιά τους, είναι λογικό ότι θα αυξηθούν οι θάνατοι από καρκίνο, ακόμη και αν τίποτα δεν έχει αλλάξει με τον καρκίνο.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι πιο πρώιμες διαγνώσεις, σε συνδυασμό με την καλύτερη θεραπεία, είναι ο λόγος που τα ποσοστά θνησιμότητας από καρκίνο μειώθηκαν. Αλλά συγχρόνως αυξήθηκαν και οι συνολικές διαγνώσεις λόγω της καλύτερες τεχνολογίας. Επιπλέον, η καλύτερη συνολική υγεία μπορεί να σημαίνει ότι οι ασθενείς αντέχουν σε σκληρότερες θεραπείες για τον καρκίνο, οι οποίες μπορεί να είναι πιο επιτυχημένες.
Φαίνεται ότι για πάνω από 26 χρόνια, οι μυριάδες μικρές και μεγάλες εφευρέσεις, πρωτόκολλα, εθνικά σχέδια για τον καρκίνο και η αυξημένη ευαισθητοποίηση, έκαναν ένα πολύ απλό πράγμα: αύξησαν την εμφάνιση του καρκίνου και μείωσαν τη θνησιμότητα από καρκίνο.