Συνέντευξη στον Θάνο Ξυδόπουλο
Η θεραπεία με Υπερβαρικό Οξυγόνο, ή αλλιώς η Υπερβαρική Οξυγονοθεραπεία, είναι η εισπνοή 100% καθαρού οξυγόνου σε αυξημένη πίεση. Με το οξυγόνο περιορίζεται η έκταση μιας βλάβης και επιταχύνεται η επούλωση και η ίαση.
Πρόκειται για μια μη επεμβατική μέθοδος και έχει αποδειχθεί ωφέλιμη, για πολλές διαφορετικές καταστάσεις και είναι η μόνη μη ορμονική θεραπεία, που έχει εγκριθεί από τον FDA, για την αναγέννηση του ανθρώπινου ιστού. Σταματά τον σχηματισμό τοξινών από κλωστηριδιακούς οργανισμούς. Επίσης, διαλύει τις ενδο/εξωαγγειακές φυσαλίδες στο σύνδρομο των δυτών, καταπολεμά τα οιδήματα και επιταχύνει την απομάκρυνση του μονοξειδίου του άνθρακα (Co).
Ο Δρ. Παύλος Bαβάσης, ειδικός ιατρός οξυγονοθεραπείας και πρώην Διευθυντής της μονάδας υπερβαρικής και καταδυτικής Ιατρικής του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών μιλάει στο zougla.gr για τις ευεργετικές θεραπείες της υπερβαρικής οξυγονοθεραπείας.
Ποια είναι η φυσιολογία της Υπερβαρικής Οξυγονοθεραπείας;
Αν παρομοιάσουμε το Οξυγόνο με μία μπάλα ποδοσφαίρου, η μερική πίεση είναι η δύναμη με την οποία κλοτσούμε την μπάλα. Όσο πιο δυνατά χτυπήσουμε την μπάλα τόσο πιο μακριά θα φτάσει. Κατά τον ίδιο τρόπο το ΥΒΟ στέλνει (διαχέει) το Οξυγόνο σε μεγαλύτερη απόσταση από το αγγείο και έτσι φτάνει σε περιοχές όπου υπάρχει έλλειψη (υποξία). Έτσι το Οξυγόνο μπορεί να μεταφερθεί σε περιοχές με κακή κυκλοφορία που υπάρχει είτε λόγω αγγειακών προβλημάτων (π.χ. διαβητική μικροαγγειοπάθεια – αθηρωματικές βλάβες με μερική απόφραξη του αυλού κ.λ.π) είτε λόγω ιστικών βλαβών που προκαλούν διαταραχές στην ιστική κυκλοφορία (π.χ. ιστικό οίδημα από κάκωση, έγκαυμα, σύνδρομο διαμερίσματος κ.λπ.).
Η διέλευσή του υπερβαρικού οξυγόνου μέσω των διαφόρων φραγμών διαχύσεως, όπως το οίδημα ή η σκλήρυνση του ενδοθηλίου των τριχοειδών στον σακχαρώδη διαβήτη, έχει ως αποτέλεσμα τα κύτταρα να παίρνουν την ενέργεια που χρειάζονται και να αρχίζουν να θέτουν σε λειτουργία τις επουλωτικές διαδικασίες, δηλαδή να δημιουργούν νέα τριχοειδή αγγεία και να παράγουν κοκκιώδη ιστό για να επουλώσουν τις πληγές, τα άτονα έλκη.
Επίσης το Υπερβαρικό Οξυγόνο μέσω κυτταρικών βιοχημικών αντιδράσεων (φαγοκυτταρική) αυξάνει την ικανότητα των αμυντικών κυττάρων (μακροφάγων) να καταστρέφουν τα μικρόβια που έχουν εισέλθει στην περιοχή του τραύματος και έτσι συμβάλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση της μικροβιακής λοίμωξης.
Το Υπερβαρικό Οξυγόνο προκαλεί άμεση καταστροφή στα αναερόβια μικρόβια, έχει δηλαδή άμεση μικροβιοκτόνο δράση και αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό σε ορισμένα είδη αεροβίων μικροβίων. Μελέτες έχουν αποδείξει την αύξηση της αποτελεσματικότητας συγκεκριμένων αντιβιοτικών κατά την ΗΒΟ θεραπεία (όπως π.χ. οι αμινογλυκοσίδες, κινολόνες, ημισυνθετικές πενικιλίνες κλπ.).
Κύριε Βαβάση ποιες είναι οι επιπτώσεις στην οικονομία της υγείας από την θεραπεία με υπερβαρικό οξύ;
Όπως έχει παρουσιαστεί παγκοσμίως από το Textbook of Hyperbaric medicine, η εφαρμογή της θεραπείας με υπερβαρικό οξυγόνο έχει σημαντική οικονομική ανταποδοτικότητα στις νοσολογίες που μελετήθηκαν. Ενδεικτικά αναφέρεται το οικονομικό όφελος ανά ασθενή ανά νοσολογία ως εξής: Δηλητηρίαση με μονοξείδιο του άνθρακα (CO) 8.250 € / ασθενή, αναερόβιες νεκρωτικές λοιμώξεις 27.600 € / ασθενή, μεικτές λοιμώξεις μαλακών μορίων με ανοσολογική έκπτωση 4.250 € / ασθενή, και διαβητικά έλκη κάτω άκρων 19.000 € / ασθενή. Στη χρόνια υποτροπιάζουσα οστεομυελίτιδα έως 5 φορές ελάττωση του κόστους θεραπείας όταν παρέχεται θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο (μέσο κόστος θεραπείας χωρίς υπερβαρικό οξυγόνο 800.000 € περίπου ανά ασθενή). Αυτές είναι μόνο μερικές από τις οικονομικές ωφέλειες.
Ποια είναι η διάρκεια της θεραπείας;
Η διάρκεια της θεραπείας είναι 90 λεπτά, και ακολουθείται καθημερινώς πέντε ημέρες την εβδομάδα. Κάθε ασθενής, μπορεί να λάβει προκειμένου ολοκλήρωσης της θεραπευτικής του αγωγής, άνω των 40 θεραπειών. Ταυτοχρόνως μπορούν διενεργούν θεραπεία ως και 12 ασθενείς (για τον συγκεκριμένο τύπο θαλάμου), δηλαδή για 90 λεπτά διενεργούν θεραπεία ως και 12 ασθενείς πάσχοντες από διάφορες παθήσεις. O ειδικός ιατρός υπερβαρικής ιατρικής εξετάζει την ένδειξη και τυχόν αντενδείξεις για την θεραπεία, καθορίζει την δοσολογία, και τον εκτιμούμενο αριθμό συνεδρίων. Πρέπει να τονισθεί ότι είναι μια θεραπεία η οποία συνδυάζεται πάντα με την κλασσική αγωγή και σε καμία περίπτωση δεν την αντικαθιστά.
Που ασκείται η θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο και πως λειτουργεί ο θάλαμος αποσυμπίεσης;
Ο θάλαμος επανασυμπίεσης αποτελείται από ξεχωριστά διαμερίσματα, οπότε λέγεται πολυχώρος. Τα διαμερίσματα επικοινωνούν με θυρίδες, που κλείνουν ερμητικά και επιτρέπουν να έχουμε διαφορετική πίεση στο καθένα. Ο αέρας του Θαλάμου είναι ατμοσφαιρικός και το υπερβαρικό οξυγόνο δίνεται μέσω μάσκας ή κουκούλας.
Στην Ελλάδα έχουμε σημαντικές μονάδες υπερβαρικής ιατρικής. Συγκεκριμένα έχουμε στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, στο Γενικό Νοσοκομείο « Αγ. Παύλος» στη Θεσσαλονίκη, στο Νοσοκομείο «Metropolitan». Επίσης , στο Ναυτικό Νοσοκομείο Κρήτης, και στο Γενικό Νοσοκομείο Καλύμνου αλλά και σε ιδιωτικά θεραπευτήρια.