Στην ανάγκη έγκυρης ενημέρωσης για θέματα Υγείας, έτσι ώστε να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση τόσο του ευρύτερου κοινού, όσο και του προσωπικού υγείας, στη σημασία των εμβολιασμών για τη Δημόσια Υγεία, αλλά και απαντήσεις σε ερωτήματα σχετικά με θέματα όπως η γρίπη, ο ιός Δυτικού Νείλου, η ιλαρά, έδωσαν ειδικοί επιστήμονες σε εκδήλωση που οργάνωσε το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, σε συνεργασία με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ).
Την εκδήλωση συντόνισαν ο πρύτανης του ΕΚΠΑ, καθηγητής της Ιατρικής Σχολής Α. Δημόπουλος, ο γενικός γραμματέας Δημόσιας Υγείας του υπουργείου Υγείας Γ. Μπασκόζος και ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ, αναπλ. καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Θ. Ρόζενμπεργκ.
Οι επιστήμονες, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, αναφέρθηκαν στην «πτώση» της εμπιστοσύνης του πληθυσμού στα εμβόλια, τονίζοντας ότι πρέπει να απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα και τις εθνικές αρχές των κρατών, καθώς σύμφωνα με τα επιδημιολογικά στοιχεία από την Ευρώπη, παρατηρούνται σημαντικά κενά, όσον αφορά την αποδοχή των εμβολίων.
Μάλιστα, όπως είπε η κοσμήτωρ της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΕΚΠΑ, καθηγήτρια Χ. Σπηλιοπούλου, από το 2008 έως το 2015 κατεγράφησαν 215.000 κρούσματα νόσων που προλαμβάνονται με τον εμβολιασμό, ο οποίος αποτρέπει 2,5 εκ. θανάτους.
Εποχική γρίπη
«Εμβολιάσου για την εποχική γρίπη, προστατεύσου και προστάτευσε τους γύρω σου», είναι το φετινό μήνυμα ΚΕΕΛΠΝΟ που προτρέπει τις ομάδες υψηλού κινδύνου, (άτομα άνω των 60 ετών, παιδιά και ενήλικες με επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα, έγκυες ,λεχωϊδες, θηλάζουσες, άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με μωρά κάτω των 6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα κλειστοί πληθυσμοί, επαγγελματίες υγείας, να εμβολιασθούν.
Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να προστατευθεί κανείς από τη γρίπη είναι ο έγκαιρος εμβολιασμός, ο οποίος συστήνεται να γίνεται κατά τους μήνες Οκτώβριο – Νοέμβριο, κάθε χρόνο, αλλά μπορεί να συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου γρίπης. Η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης αρχίζει να αυξάνεται τον Ιανουάριο και η κορύφωση της δραστηριότητας συμβαίνει κατά τους μήνες Φεβρουάριο-Μάρτιο.
Όπως ανέφερε ο γενικός γραμματέας Δημόσιας Υγείας Γιάννης Μπασκόζος, ήδη έχει ξεκινήσει ο εμβολιασμός , όπου και φέτος θα συνεχισθούν οι ενέργειες για την εμβολιαστική κάλυψη των επαγγελματιών υγείας και μάλιστα έχουν διατεθεί σε πρώτη φάση δωρεάν 27.000 εμβόλια.
«Βρισκόμαστε μπροστά στην πρόκληση της εποχικής γρίπης», ανέφερε ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ Θεόφιλος Ρόζεμπεργκ, και «χτυπάμε έγκαιρα το καμπανάκι της πρόληψης», το οποίο πέρυσι απέδωσε καρπούς. Σύμφωνα με την Ξ. Δεδούκου, Παιδίατρος – Λοιμωξιολόγος του ΚΕΕΛΠΝΟ, παρατηρήθηκε αύξηση σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές, της εμβολιαστικής κάλυψης τόσο των επαγγελματιών υγείας (από 10% έφτασε στο 25%) όσο και των ομάδων υψηλκού κινδύνου (31%), υπολειπόμαστε όμως από το στόχο του ΠΟΥ για την εμβολιαστική κάλυψη των ευπαθών ομάδων που είναι 75%.
Όπως ανέφερε, η πλειοψηφία των ασθενών που νοσηλεύτηκαν σε Μ.Ε.Θ. ή που απεβίωσαν από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη, δεν ήταν εμβολιασμένοι παρ’ ότι ανήκαν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, καταδεικνύοντας έτσι τη σημασία ενίσχυσης του μηνύματος για την αναγκαιότητα του εμβολιασμού και την επίτευξη περαιτέρω αύξησης της εμβολιαστικής κάλυψης.
Αν και είναι αναμενόμενη η ετήσια επιδημική έξαρση της γρίπης, τα χαρακτηριστικά της όπως ο χρόνος έναρξης, η διάρκεια και η σοβαρότητα των επιπτώσεων της, ποικίλλουν από χρονιά σε χρονιά, ανάλογα με τον τύπο του ιού που κυκλοφορεί και με το βαθμό ανοσίας που έχουν σ’ αυτόν οι διάφορες ηλικιακές ομάδες του πληθυσμού, σημείωσε η κ. Δεδούκου και πρόσθεσε ότι το εμβόλιο που γίνεται κάθε χρόνο, προκύπτει από τα στοιχεία που συλλέγει ο ΠΟΥ και φέτος χορηγείται το τετραδύνομο.
Ιλαρά: Πρόβλημα με την δεύτερη δόση του εμβολίου
Σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες έχει εκδηλωθεί επιδημία ιλαράς που βρίσκεται σε εξέλιξη. Εχουν χάσει τη ζωή τους από επιπτώσεις της ιλαράς 57 άτομα, 4 στην Ελλάδα, στην οποία έχουν καταγραφεί 3256 κρούσματα (1883 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα), με μεγαλύτερη συχνότητα στη Νότια Ελλάδα. Στη μεγάλη πλειονότητα πρόκειται για άτομα Ελληνικής υπηκοότητας (Έλληνες αθίγγανοι 60,7%, Έλληνες-γενικός πληθυσμός 29,3%, αλλοδαποί 10,0% ). Αφορά κυρίως σε παιδιά ηλικίας <14 ετών από κοινότητες Ρομά και άτομα από το γενικό πληθυσμό κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 25-44 ετών που δεν έχουν ανοσία στην ιλαρά. Δυστυχώς, τα περισσότερα κρούσματα ιλαράς είναι ανεμβολίαστα (80,2%). Κρούσματα ιλαράς καταγράφονται και σε επαγγελματίες υγείας (130) , εκ των οποίων ποσοστό 48% ήταν ανεμβολίαστοι έναντι της ιλαράς και το 36% ατελώς εμβολιασμένοι.
Το βασικό πρόβλημα που εντοπίζουν οι επιστήμονες είναι στη συμμόρφωση των πολιτών με την β’ δόση του εμβολίου MMR (ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας) Μόνο 4 χώρες στην Ευρώπη έχουν εμβολιαστική κάλυψη και με τις δύο δόσεις που αγγίζει το 95% και η Ελλάδα δεν βρίσκεται ανάμεσα τους, καθώς υπολείπεται στην β δόση και το ποσοστό κάλυψης και με τις δύο δόσεις αγγίζει το 83,35. Τα ποσοστά εμβολιασμού είναι απογοητευτικά σε πληθυσμούς Ρομά, όπου με την πρώτη δόση εμβολιάζεται το 48% και με την δεύτερη μόνο το 8%.
Τις τελευταίες εβδομάδες η επιδημία είναι σε ύφεση, με σταδιακή μείωση των δηλούμενων ανά εβδομάδα κρουσμάτων, ωστόσο το ΚΕΕΛΠΝΟ παραμένει σε κατάσταση ετοιμότητας και εγρήγορσης, καθώς με την έναρξη της σχολικής χρονιάς και τη συνακόλουθη επικράτηση συνθηκών συγχρωτισμού ενδέχεται να επηρεαστεί η εξέλιξη της επιδημίας.
Πρόβλημα η πολυφωνία επιστημόνων
Για τους τρόπους ενίσχυσης της εμβολιαστικής κάλυψης στην Ελλάδα μίλησε η Καθηγήτρια Παιδιατρικής ― Λοιµωξιολογίας, Διευθύντρια της Γ’ Παιδιατρικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ στο Νοσοκοµείο ΑΤΤΙΚΟΝ Β. Παπαευαγγέλου. Όπως είπε παρόλο που στην Ελλάδα έχουμε ένα από τα πιο «πλούσια» Εθνικά προγράμματα εμβολιασμών στην Ευρώπη, υπάρχει μεγάλη πολυφωνία στην εφαρμογή του και παρατηρούνται σημαντικές καθυστερήσεις στη χορήγηση ορισμένων εμβολίων. Πρόσθεσε ότι οι κύριοι τρόποι ενίσχυσης της εμβολιαστικής κάλυψης περιλαμβάνουν δράσεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων και αναφέρθηκε εκτενώς στους παιδιάτρους, οι οποίοι θα πρέπει να βελτιώσουν τις ικανότητες επικοινωνίας τους με τους γονείς, αφιερώνοντας χρόνο στην ουσιαστική ενημέρωση τους για τα οφέλη των εμβολίων, αλλά και στην απάντηση τυχόν ερωτήσεων.
Σύσκεψη για τον ιό Δυτικού Νείλου
Τέλος του μήνα, όπως ανακοίνωσε ο κ. Μπασκόζος, θα πραγματοποιηθεί απολογιστική σύσκεψη για τον ιό του Δυτικού Νείλου, ώστε να εξετασθεί η αποτελεσματικότητα των μέτρων που ελήφθησαν και τι πρέπει περαιτέρω να γίνει.Κοινή πεποίθηση πλέον είναι ότι ένα σημαντικό μέτρο πρόληψης, όπως είπε ο κ. Μπασκόζος, είναι η ατομική προστασία από τα κουνούπια, η λήψη μέτρων στον αστικό ιστό σε συνεργασία με τους Δήμους και η ανάληψη πρωτοβουλιών σε επίπεδο ΠΟΥ για το θέμα της αδειοδότησης περισσότερων φαρμάκων για ψεκασμούς,. «Δεν είμαστε ικανοποιημένοι», δήλωσε ο κ. Μπασκόζος, καθώς αυτή τη στιγμή κυκλοφορεί μόνο ένα φάρμακο και αυτό διότι σε ανεπτυγμένες χώρες ο ιός του Δυτικού Νείλου δεν αποτελεί προτεραιότητα.
«Η Ευρώπη δέχτηκε ένα μεγάλο υγειονομικό χαστούκι πρόσφατα με την εξάπλωση της ιλαράς και τον ιό του Δυτικού Νείλου. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι καμία χώρα δεν είναι προστατευμένη, καθώς έχουμε τεράστιες μετακινήσεις πληθυσμών και αλλαγή του κλίματος», δήλωσε ο κ. Ρόζενμπεργκ, προβάλλοντας την ανάγκη για συνεργασίες μεταξύ των κρατών.
