Ποιος σύντροφος μου ταιριάζει και ποια είναι η καθημερινή διατροφή που ενδείκνυται για μένα; Ολοένα περισσότεροι άνθρωποι αναζητούν απαντήσεις σε αντίστοιχα ερωτήματα… στα γονίδιά τους. Τα τεστ DNΑ που κυκλοφορούν ευρέως στην αμερικανική αγορά καταγράφουν ήδη εμπορική επιτυχία. Ο ίδιος τομέας βρίσκεται επίσης σε άνοδο και στη Γερμανία. Η διαδικασία χρήσης των συγκεκριμένων γενετικών τεστ που γίνονται στο σπίτι είναι σχετικά απλή. Ο πελάτης παραγγέλνει συνήθως μέσω διαδικτύου ένα μικρό κουτί, το οποίο περιέχει κυρίως ειδικές μπατονέτες για στοματική χρήση. Στη συνέχεια στέλνει ένα δείγμα από το σάλιο του μέσω ταχυδρομείου σε κάποιο εργαστήριο, το οποίο στη συνέχεια αναλαμβάνει να κάνει μια ανάλυση του γενετικού υλικού, ενώ παράλληλα προχωρά σε συστάσεις πχ. τι είδους αθλητικές δραστηριότητες είναι κατάλληλες για τον εκάστοτε ενδιαφερόμενο ή ποια είναι η ενδεδειγμένη ποσότητα βιταμίνης C που χρειάζεται ένας οργανισμός.
Στην περίπτωση της Γερμανίας, οι εταιρείες που προσφέρουν αντίστοιχα τεστ έχουν συχνά την έδρα τους στην Ελβετία ή την Αυστρία. Ωστόσο, ούτε ειδικοί σε θέματα αγοράς, αλλά ούτε και το εξειδικευμένο γερμανικό Iνστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ μπορούν με ασφάλεια να πουν πόσα αντίστοιχα γενετικά τεστ πωλούνται σε πελάτες στη Γερμανία. Οι ίδιοι οι πάροχοι το μόνο που λένε είναι ότι η τάση είναι αυξητική. «Έχουμε πάρα πολλούς πελάτες από τη Γερμανία», ανέφερε στο dpa η Τζοέλ Απτέρ, από ελβετική εταιρεία γενετικών τεστ GenePartner, που αναζητεί αυτήν την εποχή εμπορικές συνεργασίες. Στην ιστοσελίδα της μάλιστα η εταιρεία που εκπροσωπεί η Απτέρ αναφέρει: «Με βάση το γενετικό προφίλ του πελάτη μας, μπορούμε να προβλέψουμε τη γενετική συμβατότητα δύο ανθρώπων» συνεχίζοντας: «Η υψηλή γενετική συμβατότητα δύο ανθρώπων σημαίνει ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να ταιριάζουν και ως ζευγάρι».
Ένας ανερχόμενος κλάδος με αμφιλεγόμενο μέλλον
H εταιρεία GenePartner υπολογίζεται ότι κερδίζει έως και 250 δολάρια από κάθε ανάλυση γενετικού υλικού. Το 2016 διπλασίασε μάλιστα τις πωλήσεις της. Και η εταιρεία Bioxtic από το Βερολίνο, προσφέρει γενετικά τεστ εστιάζοντας όμως στον τομέα του αθλητισμού και της διατροφής. Οι αναλύσεις καταλήγουν σε προτάσεις άθλησης ανά τύπο DNA. Σύμφωνα με στοιχεία της ίδιας της εταιρείας προς το παρόν oι πωλήσεις της είναι χαμηλές, αφού καταφέρνει να πουλήσει μηνιαίως 20 με 50 τεστ DNA. Ωστόσο η Γερμανία θεωρεί ότι η εταιρεία, είναι μια αγορά με πολλές δυνατότητες. Η Bioxtic δεν διεξάγει τις αναλύσεις της επί γερμανικού εδάφους, αλλά σε δύο εργαστήρια στην Ανατολική Ευρώπη.
Τι λένε όμως για όλα αυτά οι ειδικοί; «Η καλύτερη συμβουλή είναι: ναι, στον αθλητισμό, ναι στην υγιεινή διατροφή και όχι στο κάπνισμα. Έτσι κάποιος δεν χρειάζεται γενετικά τεστ», εκτιμά, σύμφωνα με δημοσίευμα της deutche welle, ο καθηγητής Γενετικής Μπέρχαρντ Χορσττέμκε από το Ινστιτούτο Ανθρώπινης Γενετικής της Πανεπιστημιακής Κλινικής του Έσεν. «Πολλά από αυτά τα τεστ δεν είναι αξιόπιστα και δεν βοηθούν».
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν βέβαια και άλλου τύπου γενετικά τεστ, όπως αυτά της εταιρείας Progenome, που προβλέπουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, οστεοπόρωσης ή της νόσου Crohn. Aυτά τα τεστ δεν διατίθενται στο διαδίκτυο αλλά μόνο από ειδικούς διανομείς και κατόπιν προσωπικής αξιολόγησης από εξειδικευμένο προσωπικό. Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Βίλχελμ Σεφμπέκνερ κάνει μάλιστα λόγο για «έντονα ανοδική τάση» στον τομέα αυτόν στη Γερμανία, την Αυστρία και την Ελβετία. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη Γερμανία τα γενετικά τεστ φυσικής κατάστασης διατροφής δεν υπόκεινται σε αυστηρούς ελέγχους. Εντούτοις για τα γενετικά τεστ που προβλέπουν την προδιάθεση για εμφάνιση κάποιας νόσου απαιτείται ιατρική γνωμάτευση, ενώ πρέπει να εκτελούνται επίσης από γιατρούς. Πάντως ακόμη και για τα τεστ DNA της πρώτης κατηγορίας, οι γιατροί προειδοποιούν ότι δεν θα πρέπει να διενεργούνται χωρίς τη γνώμη και την εποπτεία ειδικών για λόγους ασφάλειας και προστασίας των ασθενών.
