Ο ανθρώπινος οργανισμός χρειάζεται τη βιταμίνη Β12 για την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων, την ανάπτυξη των νεύρων, τη δημιουργία του DNA και όχι μόνο.
Όπως συμβαίνει με τις περισσότερες βιταμίνες, τη Β12 δεν μπορεί να τη συνθέσει ο οργανισμός από μόνος του, επομένως πρέπει να τη λαμβάνουμε μέσω της διατροφής μας ή με τη βοήθεια συμπληρωμάτων. Η έλλειψη της βιταμίνης Β12 είναι αρκετά συχνή, καθώς πολλοί άνθρωποι δεν καλύπτουν τις ημερήσιες ανάγκες τους, που για έναν υγιή ενήλικα είναι τα 2,4 μικρογραμμάρια, ή δεν την απορροφούν επαρκώς από τις τροφές.
Ποια τα συχνότερα αίτια της έλλειψης
Η βιταμίνη Β12 δεν υπάρχει στα τρόφιμα φυτικής προέλευσης, επομένως η έλλειψη είναι συνηθέστερη στα άτομα που ακολουθούν αυστηρά χορτοφαγική διατροφή. Η Β12 βρίσκεται μόνο στο κόκκινο κρέας, στα αυγά, στα πουλερικά, στα γαλακτοκομικά και σε άλλα ζωικά προϊόντα. Ο μόνος τρόπος να λάβει ένας χορτοφάγος επαρκή ποσότητα βιταμίνης Β12 είναι να καταναλώνει προϊόντα (π.χ. δημητριακά, ψωμί) ενισχυμένα με τη βιταμίνη ή να λαμβάνει συμπλήρωμα διατροφής.
Επίσης, τα άτομα που έχουν υποβληθεί σε βαριατρική χειρουργική επέμβαση παρουσιάζουν συχνά έλλειψη Β12, καθώς ορισμένες επεμβάσεις επηρεάζουν την ικανότητα του οργανισμού να αντλεί τη βιταμίνη από τις τροφές.
Παθήσεις που εμποδίζουν την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, όπως η κοιλιοκάκη και η νόσος του Crohn συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο έλλειψης της βιταμίνης Β12.
Τέλος, η προχωρημένη ηλικία είναι ένας ακόμη παράγοντας που μπορεί να συμβάλει στην έλλειψη της Β12, λόγω της μειωμένης ικανότητας του οργανισμού να την απορροφά στο στομάχι.
Ποια τα συμπτώματα της έλλειψης
Η έλλειψη της βιταμίνης Β12 μπορεί να αργήσει να εκδηλωθεί. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως με πολύ ήπια ένταση αρχικά και σταδιακά επιδεινώνονται. Μερικά από τα πιο κοινά συμπτώματα της έλλειψης Β12 είναι τα εξής:
1. μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στα άκρα (χέρια, πόδια, δάχτυλα)
2. δυσκολία στο περπάτημα (τρέκλισμα, απώλεια ισορροπίας)
3. αναιμία
4. πρησμένη γλώσσα
5. ίκτερος (κιτρίνισμα του δέρματος και του λευκού των ματιών)
6. γνωστικές δυσκολίες (αποδυνάμωση της μνήμης, έλλειψη συγκέντρωσης)
7. κόπωση και αίσθημα αδυναμίας
Να σημειωθεί ότι σε σοβαρές περιπτώσεις έλλειψης μπορεί να εκδηλωθεί κατάθλιψη ή και παράνοια (ψευδαισθήσεις, παραισθήσεις), ακράτεια ούρων και/ή απώλεια γεύσης ή όσφρησης.
Για τη διάγνωση της έλλειψης της Β12 απαιτείται αιματολογική εξέταση.