Οι κύστες του μαστού είναι καλοήθεις καταστάσεις και αποτελούν την συχνότερη αιτία που μία γυναίκα επισκέπτεται το γιατρό.
Εμφανίζονται ως ένα ψηλαφητό μόρφωμα, σκληρό και ευκίνητο ή βρίσκονται τυχαία σε μία εξέταση ρουτίνας στην μαστογραφία ή στον υπέρηχο μαστών.
Οι κύστες εμφανίζονται είτε στον έναν είτε και στους δύο μαστούς, μπορεί να είναι μία σε αριθμό ή πολλές και το μέγεθός τους κυμαίνεται από λίγα χιλιοστά μέχρι αρκετά εκατοστά. Πριν από την περίοδο μπορεί να γίνουν μεγαλύτερες και επώδυνες και συνήθως τότε γίνονται αντιληπτές. Ωστόσο είναι δυνατόν να υπάρχουν κύστες στο μαστό μιας γυναίκας που να μην μπορεί με την ψηλάφηση να το αντιληφθεί.
Η δημιουργία και ανάπτυξή των κύστεων οφείλεται στις φυσιολογικές αλλαγές που συμβαίνουν στο μαστό με την ηλικία και τις ορμονικές μεταβολές. Μπορούν να αναπτυχθούν σε κάθε ηλικία, συχνότερα όμως εμφανίζονται σε γυναίκες πάνω από 35 χρονών πριν την εμμηνόπαυση και εξαφανίζονται αμέσως μετά την εμμηνόπαυση.
Πώς δημιουργούνται οι κύστες του μαστού?
Ο μαστός είναι αδένας που αποτελείται από τα λόβια (μικρούς κυψελοειδείς χώρους όπου παράγεται το γάλα) και τους γαλακτοφόρους πόρους (λεπτά σωληνάρια όπου το γάλα μεταφέρεται στη θηλή). Ο αδένας του μαστού περικλείεται από λίπος και ινώδη ιστό. Οι κύστες αποτελούν σακοειδείς διευρύνσεις των λοβίων ή των γαλακτοφόρων πόρων που γεμίζουν με υγρό το οποίο φυσιολογικά παράγεται μέσα στον αδένα.
Θεραπεία και παρακολούθηση των κύστεων του μαστού
Οι μικρές κύστες του μαστού συνήθως δεν χρειάζονται καμία θεραπεία και παρακολούθηση. Οι περισσότερες κύστες υποστρέφονται μόνες τους χωρίς να χρειάζεται οποιαδήποτε παρέμβαση. Εάν η κύστη είναι μεγάλη και προκαλεί πόνο τότε θα πρέπει να παροχετευτεί με την χρήση μιας λεπτής βελόνας και την βοήθεια των υπερήχων. Μόλις η κύστη αδειάσει δεν είναι πια ψηλαφητή και ο πόνος περνάει αυτόματα. Το υγρό της κύστης μπορεί να είναι διαυγές, κίτρινο ή σκούρο πράσινο. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις το υγρό είναι φυσιολογικό και όχι ανησυχητικό. Εάν το περιεχόμενο της κύστης είναι αιματηρό, εάν το τοίχωμά της είναι ανώμαλο με προσεκβολές, εάν μετά την παροχέτευσή της υπάρχει ακόμα ψηλαφητό μόρφωμα τότε θα πρέπει η κύστη αυτή να μας ανησυχήσει και το υγρό που θα ληφθεί να σταλεί για κυτταρολογική εξέταση.
Οι μεγάλες κύστες που παροχετεύονται θα πρέπει να παρακολουθούνται με υπέρηχο κάθε 3 ή 6 μήνες. Μία κύστη που μετά από επανειλημμένες παροχετεύσεις εξακολουθεί να αυξάνεται σε μέγεθος σε σύντομο χρονικό διάστημα μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπιστεί χειρουργικά.
Τι θα πρέπει να προσέχεις
Ακόμη και εάν αποδειχθεί ότι οι κύστες σου είναι καλοήθεις και δεν χρειάζονται παρακολούθηση αυτό δεν σημαίνει ότι θα σταματήσεις να κάνεις τις τακτικές προληπτικές εξετάσεις σου. Οι κύστες του μαστού δεν αυξάνουν τον κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου του μαστού, μπορεί όμως να συνυπάρχουν ή να υποκρύπτουν έναν καρκίνο. Γι’ αυτό εάν νομίσεις ότι μία καινούργια κύστη έχει δημιουργηθεί ή κάτι διαφορετικό ψηλαφείς στον μαστό σου να απευθυνθείς αμέσως στον ειδικό χειρουργό μαστού.