Σε εξάρτηση από οπιοειδή οδηγούνται ασθενείς με καλοήθη πόνο, φτάνοντας σε σημείο να τα αναζητούν στη μαύρη αγορά όταν, πλέον, δεν μπορούν να τα προμηθευτούν νόμιμα. Αυτό οφείλεται στο ότι γιατροί που δεν είναι εξειδικευμένοι στην αντιμετώπιση του πόνου, (ο οποίος όταν είναι χρόνιος είναι πλέον νόσος και όχι σύμπτωμα) χορηγούν ελαφρά τη καρδία οπιοειδή.
Με στόχο την καλύτερη θεραπεία του πόνου μέσω της ενημέρωση των γιατρών αλλά και στη διευκόλυνση της κλινικής έρευνας, η Ελληνική Εταιρία Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α δημιούργησε ένα ηλεκτρονικό μητρώο καταγραφής ασθενών που πάσχουν από χρόνιο νευροπαθητικό πόνο.
Στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο πλαίσιο του 16ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Περιοχικής Αναισθησίας Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Αγωγής, η αντιπρόεδρος της ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α καθηγήτρια Αναισθησιολογίας, στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιωάννα Σιαφάκα, σημείωσε πως «χαρακτηριστική είναι η περίπτωση 52χρονης με δρεπανοκυτταρική αναιμία, η οποία οδηγήθηκε σε εξάρτηση από την πεθαδίνη, την οποία προμηθεύεται πλέον από τη μαύρη αγορά. Υπάρχουν πολλές παρόμοιες περιπτώσεις που οι ασθενείς είναι εξαρτημένοι και το κρύβουν από την οικογένειά τους».
Παράλληλα τόνισε ότι στους Οργανισμούς των νοσοκομείων της χώρας δεν προβλέπεται η λειτουργία Κέντρων Πόνου, ενώ τα υπάρχοντα δεν είναι θεσμοθετημένα και λειτουργούν χάρη στη συνδρομή των αναισθησιολόγων.
«Όλα τα αναλγητικά δεν είναι κατάλληλα για κάθε περίπτωση, κάθε πόνος έχει και το φάρμακό του. Τα αναλγητικά χορηγούνται ανάλογα με την περίπτωση. Υπάρχουν γιατροί που δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τον νευροπαθητικό πόνο και αυξάνουν τα οπιοειδή, ενώ ο πόνος θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με χορήγηση πρεγκαμπαλίνης. Οι ασθενείς με χρόνιο πόνο χρειάζονται συγκεκριμένο φάρμακο και όχι αύξηση των οπιοειδών», ανάφερε η πρόεδρος της ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α, αναπληρώτρια καθηγήτρια Αναισθησιολογίας, Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Αγωγής, Αθηνά Βαδαλούκα.
«Κρυμμένοι ασθενείς» με «κρυμμένες ζωές»
«Η παρηγορική φροντίδα θα πρέπει να είναι διαθέσιμη σε όλους τους ανθρώπους με ασθένειες που περιορίζουν τη ζωή, ανεξάρτητα από την ηλικία, τη φυλή, την ασθένεια, το φύλο, τη σεξουαλικότητα ή τον τόπο κατοικίας. Οι ασθενείς που πονούν έχουν δικαίωμα στην ανακούφιση του πόνου και γι’ αυτό θα πρέπει να ζητήσουν την δημιουργία Κέντρων Πόνου και φάρμακα χωρίς συμμετοχή, όταν ο πόνος είναι χρόνιος, διότι ο χρόνιος πόνος δεν είναι σύμπτωμα είναι νόσος», επισήμανε η κ. Βαδαλούκα, τονίζοντας παράλληλα ότι υπάρχουν «κρυμμένοι ασθενείς» με «κρυμμένες ζωές», για τους οποίους η ανάγκη για παρηγορητική φροντίδα δεν αναγνωρίζεται.
Όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε η κ. Βαδαλούκα, το 6% των ανθρώπων που έχουν ανάγκη από παρηγορητική φροντίδα στο τέλος της ζωής είναι παιδιά.
«Οι ανάγκες των παιδιών σε παρηγορική φροντίδα συχνά παραμελούνται. Εκτιμάται ότι κάθε χρόνο πάνω από 20 εκατομμύρια παιδιά παγκοσμίως θα επωφελούνταν από παρηγορητική φροντίδα», τόνισε η κ. Βαδαλούκα.
Σύμφωνα με διεθνή επιστημονικά δεδομένα, το 42% των πολιτών δεν έχουν καθόλου πρόσβαση σε σύστημα παροχής υπηρεσιών παρηγορικής φροντίδας, ενώ μόνο ένα μικρό ποσοστό έχει αυτή τη δυνατότητα. Η παρηγορική φροντίδα είναι ενταγμένη στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης μόνο στις 20 από τις 234 χώρες (8,5 %), ενώ περίπου το 80% του παγκόσμιου πληθυσμού δεν έχει επαρκή πρόσβαση στα απαιτούμενα φάρμακα.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το 2010, το 66% του πληθυσμού δεν είχε τη δυνατότητα επαρκούς κάλυψης από ισχυρά οπιοειδή, ενώ μόλις το 7,5% του πληθυσμού ζουν σε χώρες που θεωρούνται ότι έχουν επαρκή επίπεδα κατανάλωσης οπιοειδών.
Μητρώο ασθενών με νευροπαθητικό πόνο
Η ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α έχει ξεκινήσει την υλοποίηση ενός ηλεκτρονικού αρχείου καταγραφής ασθενών με νευροπαθητικό πόνο για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Πρόκειται για ένα δυναμικό, διαδραστικό και εύχρηστο διαδικτυακό εργαλείο που απευθύνεται σε όλους τους επαγγελματίες υγείας, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στη θεραπεία του χρόνιου πόνου. Στην παρούσα χρονική περίοδο έχει ολοκληρωθεί η ανάπτυξη του λογισμικού, η πιλοτική φάση αξιολόγησης και το σύστημα πλέον είναι έτοιμο προς χρήση από τα μέλη της ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α.
Το μητρώο αυτό αποτελεί την πρώτη προσπάθεια συντονισμένης καταγραφής περιστατικών που γίνεται στην χώρα μας, με στόχο να αποκτηθεί μια ολοκληρωμένη αντίληψη για τον νευροπαθητικό πόνο, αλλά και του τρόπου αντιμετώπισής του, στην Ελλάδα. Αρχικά θα υπάρξει συνεργασία με δέκα Κέντρα Πόνου και η διαδικασία θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός δικτύου, που θα παρέχει στοιχεία για έναν μεγάλο αριθμό ασθενών και θα βοηθήσει όχι μόνο στην καλύτερη θεραπεία τους, αλλά θα διευκολύνει και την κλινική έρευνα.
«Θα έχουμε έτσι τη δυνατότητα να αντλούμε τέτοιου είδους δεδομένα, να επεκτείνουμε την έρευνά μας, να κατανοήσουμε καλύτερα τον χρόνιο νευροπαθητικό πόνο και να βελτιώσουμε την θεραπευτική στρατηγική μας. Τελικά, η κοινωνία ως σύνολο πετυχαίνει καλύτερη απόδοση των επενδύσεων στον τομέα της υγείας παρέχοντας καλύτερη περίθαλψη και ταυτόχρονα μείωση των δαπανών», επισήμανε η κ. Βαδαλούκα.
«Τα αρχεία καταγραφής ασθενών αποτελούν μία από τις βάσεις της σύγχρονης προόδου στην ιατρική επιστήμη δεδομένου ότι η συλλογή αξιόπιστων δεδομένων αποτελεί την προϋπόθεση τόσο για τη μελέτη των νοσημάτων όσο και για την κριτική αποτίμηση των αποτελεσμάτων της εφαρμογής των διαφόρων θεραπευτικών μεθόδων σε εθνικό επίπεδο. Το αρχείο καταγραφής ασθενών της ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α. είναι μια καινοτόμα προσπάθεια που γίνεται στη χώρα μας, με στόχο να αποκτήσουμε μια ολοκληρωμένη αντίληψη των προβλημάτων των ασθενών που επισκέπτονται τα Κέντρα Πόνου, η οποία να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες προκλήσεις και στα θεραπευτικά δεδομένα», πρόσθεσε η κ. Σιαφάκα.
