Σε γόνατα ή ισχία με προχωρημένη οστεοαρθρίτιδα, δηλαδή καταστροφή της άρθρωσης, ο πόνος και ο περιορισμός της κινητικότητας είναι τα βασικά συμπτώματα. Η μόνη λύση είναι η ολική αρθροπλαστική, δηλαδή η αντικατάσταση της άρθρωσης με μεταλλικά εμφυτεύματα ανάμεσα στα οποία παρεμβάλλεται πολυαιθυλένιο.
Εξελίξεις στην ολική αρθροπλαστική γόνατος και ισχίου αποτελούν η χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών για μεγαλύτερη ακρίβεια (navigation), οι τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας με μικρότερες τομές και μικρότερο ιστικό τραυματισμό και η ανάπτυξη υλικών όπως τα κεραμικά για μεγαλύτερο χρόνο αντοχής των υλικών. Η ρομποτική χειρουργική, όπως ο βραχίονας Macoplasty, αυξάνει την ακρίβεια των οστικών κοψιμάτων σε ένα μόνο είδος επέμβασης με μικρό εύρος εφαρμογής, δηλαδή τη μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική, και έχει και μεγάλο κόστος.
Η ολική αρθροπλαστική γόνατος έχει σκοπό τη φυσιολογική κίνηση κάμψης και έκτασης που επιτελείται 100 φορές το λεπτό κατά τη βάδιση, χωρίς πόνο. Η πρώτη τέτοια επέμβαση έγινε το 1968 και σήμερα μόνο στις ΗΠΑ γίνονται περίπου 270.000 επεμβάσεις το χρόνο.
Σήμερα η πλέον εξελιγμένη τεχνική για την ολική αρθροπλαστική γόνατος είναι η πλήρως εξατομικευμένη πρόθεση ανά φύλο (άνδρας, γυναίκα) και με βάση τις ανατομικές ιδιαιτερότητες όχι μόνο του γόνατος, αλλά του ανατομικού άξονα όλου του κάτω άκρου κάθε ασθενή. Αναλυτικά:
Έχει αποδειχθεί ότι τα γυναικεία και αντρικά γόνατα είναι διαφορετικά όχι τόσο λόγω μεγέθους αλλά κυρίως λόγω σχήματος. Το γυναικείο μηριαίο οστούν έχει περισσότερο τραπεζοειδές σχήμα και είναι στενότερο από το αντρικό. Η γυναικεία επιγονατίδα έχει διαφορετική τροχιά κίνησης λόγω μεγαλύτερης γωνίας Q απ’ ότι στους άντρες. Επίσης διαφορετική ανατομία παρουσιάζει η πρόσθια επιφάνεια των μηριαίων κονδύλων, οπότε είναι διαφορετικά και τα κοψίματα που πρέπει να γίνουν σε πάχος και σε πλάτος.
Η χρήση της μηριαίας πρόθεσης gender διαφορετική για άντρες και γυναίκες λύνει αυτά τα προβλήματα. Φανταστείτε όμως πόσο πιο προσωποποιημένη και εξατομικευμένη ανά ασθενή γίνεται η τεχνική αντικατάστασης γόνατος όταν βασίζεται όχι μόνο στο φύλο, αλλά και στις ανατομικές ιδιαιτερότητες που έχει ο καθένας μας. Πώς τις αναγνωρίζουμε αυτές με ακρίβεια; Κάνουμε αξονική τομογραφία ολόκληρου του κάτω άκρου (ισχίου, γόνατος και ποδοκνημικής) με βάση καθιερωμένο πρωτόκολλο που χρησιμοποιεί η εταιρεία βιοτεχνολογίας στο Βέλγιο που συνεργαζόμαστε και εφαρμόζει στον αξονικό τομογράφο του πιστοποιημένου νοσοκομείου μας.
Τα αποτελέσματα στέλνονται στο Βέλγιο και σύντομα επιστρέφεται στον ορθοπαιδικό χειρουργό πλήρης ανάλυση του χειρουργείου το οποίο θα γίνει. Δηλαδή γνωρίζουμε από πριν το ακριβές μέγεθος του εμφυτεύματος που θα χρησιμοποιήσουμε κατά την επέμβαση, το βάθος των οστικών κοψιμάτων, τη στροφή του μηριαίου, τη ραιβότητα/βλαισότητα και την επιθυμητή οπίσθια κλίση (slope). Έτσι μας αποστέλλονται τα εξατομικευμένα ανά ασθενή εργαλεία και το πρόπλασμα – οδηγός της πρόθεσης που θα χρησιμοποιήσουμε.
Άρα κατά τη διάρκεια του χειρουργείου γνωρίζοντας από πριν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και έχοντας τα κατάλληλα εργαλεία, ελαττώνουμε το χειρουργικό χρόνο και τη χρήση μεγάλου αριθμού εργαλείων μειώνοντας έτσι το ποσοστό φλεγμονής. Επίσης δεν χρειάζεται πια να τοποθετήσουμε στειλεό στον μηριαίο αυλό ελαττώνοντας έτσι την αιμορραγία. Και φυσικά επιτυγχάνουμε πλήρως ανατομικά εξατομικευμένη ολική αρθροπλαστική γόνατος η οποία ονομάζεται Patients Instruments Specific (PIS) και είναι η εξέλιξη και της ηλεκτρονικά καθοδηγούμενης επέμβασης (navigation).
Η παραπάνω τεχνική στοιχίζει περίπου 600 ευρώ παραπάνω από τις συμβατικές ολικές αρθροπλαστικές με το υπόλοιπο ποσό να έχει την ίδια ισχύουσα ασφαλιστική κάλυψη.
Στην ολική αρθροπλαστική ισχίου η νεώτερη εξέλιξη έγκειται στη χρήση βιταμίνης Ε στο πολυαιθυλένιο της πρόθεσης. Είναι γνωστό ότι ο κύριος μηχανισμός φθοράς του πολυαιθυλενίου είναι η οξείδωση που οδηγεί σε οστεόλυση και αποτυχία του εμφυτεύματος.
Η τεχνική την οποία εφαρμόζουμε είναι η ελάχιστα επεμβατική προσθία έξω ALMIS (Αnterolateral Minimally Invasive Surgery). Πρόκειται για μια τεχνική με μικρή τομή, χωρίς την εφαρμογή έλξης όπως στην τεχνική AMIS οπότε εκλείπουν προβλήματα όπως κάκωση του μηροδερματικού νεύρου και η έκθεση σε ακτινοβολία, ενώ διατηρείται η κατάφυση των απαγωγών του ισχίου μυών, βασικών σταθεροποιητών της άρθρωσης.
Χρησιμοποιείται μια μικρή τομή διαμέσου του μεσομυίου διαφράγματος μεταξύ του μέσου γλουτιαίου και του τείνοντα την πλατεία περιτονία. Έτσι έχουμε άριστη αποκάλυψη της άρθρωσης με ακέραιο τον οπίσθιο θύλακο ελαχιστοποιώντας το ποσοστό οπισθίου εξαρθρήματος. Ο ασθενής κινητοποιείται άμεσα και παραμένει στο νοσοκομείο για 4- 5 ημέρες. Η επέμβαση είναι ελάχιστης επεμβατικότητας με άριστα αποτελέσματα και με υλικά που διατηρούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα απ’ ό,τι γνωρίζαμε έως τώρα.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.tsoukas-ortho.gr ή επικοινωνήστε με τον κ. Δημήτριο Τσούκα, ορθοπαιδικός χειρουργός, διευθυντής ορθοπαιδικής κλινικής ελάχιστα επεμβατικής και αθλητιατρικής χειρουργικής νοσοκομείου Mediterraneo, τηλ: 6945394686.
