Βρίσκονται μέσα σε αγαπημένα μας προϊόντα και προσδίδουν τη γλύκα τους. Και μέσα στον τεράστιο όγκο πληροφοριών που υπάρχουν διαθέσιμες, ο σύγχρονος άνθρωπος έρχεται σχεδόν καθημερινά αντιμέτωπος με πληροφορίες και δημοσιεύματα που δημιουργούν αμφιβολίες σχετικά με την κατανάλωσή τους.
Τα πρόσθετα σάκχαρα αποτελούν εδώ και αιώνες μέρος της διατροφής διαφορετικών πληθυσμών ανά τον κόσμο. Μπορούν να έχουν θέση σε ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο ή πρέπει να τα εξορίσουμε «στο πυρ το εξώτερον»;
Πού βρίσκονται τα πρόσθετα σάκχαρα
Τα σάκχαρα περιέχονται φυσικά σε πολυάριθμα τρόφιμα όπως τα φρούτα και οι χυμοί τους, το γάλα, το μέλι, ή προστίθενται για να χαρίσουν τη γλυκιά γεύση σε κάθε είδους γλυκίσματα, κέικ, παγωτά, μπισκότα, μαρμελάδες, δημητριακά πρωινού, αναψυκτικά κ.λ.π. Συχνά, ανάλογα με την προέλευσή τους, τα διαχωρίζουμε σε «φυσικά» και «πρόσθετα».
Ως «φυσικά» χαρακτηρίζουμε τα σάκχαρα που περιέχονται σε φρούτα και λαχανικά (σακχαρόζη, γλυκόζη, φρουκτόζη), στα γαλακτοκομικά προϊόντα (λακτόζη, γαλακτόζη), ενώ υπάρχουν σε μικρότερο βαθμό και στα δημητριακά (μαλτόζη).
Ως «πρόσθετα» χαρακτηρίζουμε αυτά που απομονώνονται ή παράγονται από τις φυσικές πηγές σακχάρων, όπως τα ζαχαρότευτλα και τα ζαχαροκάλαμα, και στη συνέχεια προστίθενται στα τρόφιμα και τα ροφήματα.
Πρόσθετα εναντίον φυσικών σακχάρων
Όλα τα σάκχαρα, ανεξάρτητα από την προέλευσή τους, είναι ίδια από πλευράς δομής. Η σακχαρόζη των φρούτων και η ζάχαρη που προσθέτουμε στον καφέ αποτελούνται από ένα μόριο γλυκόζης και ένα μόριο φρουκτόζης, το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής περιεκτικότητας σε φρουκτόζη (HSCF) που παράγεται από το άμυλο καλαμποκιού αποτελείται από μόρια γλυκόζης και φρουκτόζης (σε αναλογίες, συνήθως, 58%-42% και 55%-45%) και η ζάχαρη που προέρχεται από τα ζαχαρότευτλα και τα ζαχαροκάλαμα αποτελείται επίσης από γλυκόζη και φρουκτόζη (σε αναλογία 50%-50%).
Έτσι, κατά την πέψη τους από το ανθρώπινο σώμα η σακχαρόζη των φρούτων, η σακχαρόζη του καφέ και το HFCS του ψωμιού του τοστ διασπώνται στα ίδια μόρια γλυκόζης και φρουκτόζης, ο οργανισμός δεν μπορεί να διακρίνει από πού προήλθαν και τα διαχειρίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο.
Σε τι διαφέρουν
Τα φυσικά και τα πρόσθετα σάκχαρα διαφέρουν ως προς τα συστατικά που τα συνοδεύουν. Συχνά, τα τρόφιμα και τα ροφήματα που περιέχουν τα φυσικά σάκχαρα έρχονται «πακεταρισμένα» με βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία, φυτικές ίνες.
Τα τρόφιμα και ροφήματα στα οποία προσθέτουμε σάκχαρα συνήθως περιέχουν λιγότερα θρεπτικά συστατικά, ενώ άλλες φορές συνοδεύονται από συστατικά που συστήνεται να αποφεύγουμε όπως τα κορεσμένα λιπαρά. Όμως αυτό σίγουρα δεν ισχύει πάντα, όπως στην περίπτωση πολλών δημητριακών πρωινού ή του ψωμιού κ.α.
Σε κάθε περίπτωση, οι άνθρωποι αναζητούμε και αγαπούμε τη γλυκιά γεύση και μπορούμε να την απολαμβάνουμε αρκεί να μην υπερβαίνουμε το μέτρο. Άλλωστε, τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα δεν υποστηρίζουν ότι η πρόσληψη πρόσθετων σακχάρων με μέτρο και στα πλαίσια ενός ισορροπημένου διαιτολογίου συνδέεται με προβλήματα υγείας.
Πόσα πρόσθετα σάκχαρα μπορούμε να καταναλώσουμε
Οι φορείς υγείας, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, συνιστούν η ημερήσια πρόσληψη προστιθέμενων σακχάρων να μην ξεπερνά το 10% των ημερήσιων θερμίδων (δηλαδή 200 θερμίδες σε μία μέση δίαιτα 2.000 θερμίδων).
Σήμερα, τα περισσότερα συσκευασμένα τρόφιμα και ροφήματα (μπισκότα, δημητριακά, επιδόρπια, αναψυκτικά κ.α.) αναφέρουν ξεκάθαρα πόσα σάκχαρα περιέχονται ανά μερίδα προϊόντος, καθώς και σε τι ποσοστό αναλογούν με βάση μια δίαιτα των 2.000 θερμίδων (διαθρεπτική επισήμανση GDA’s).
Ωστόσο, όπως ισχύει και με οποιοδήποτε συστατικό της δίαιτάς μας, καλό θα είναι να καταναλώνουμε τα σάκχαρα με μέτρο, φροντίζοντας πάνω από όλα να διατηρούμε την ισορροπία στη διατροφή μας.
Πηγή: nutrimed.gr
