Οι παθήσεις των πνευμόνων αποτελούν την αιτία για έναν στους δέκα θανάτους στην Ευρώπη (10%) και έναν στους οκτώ ειδικότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (12,5% ή 661.000 θάνατοι ετησίως), με το κάπνισμα να αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα κινδύνου, σύμφωνα με μια νέα μελέτη της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρίας, που ανεβάζει το ετήσιο κόστος αυτών των παθήσεων για τους Ευρωπαίους στο αστρονομικό ποσό των 400 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως.
Κάθε χρόνο, στην ΕΕ των 28 κρατών-μελών οι πνευμονικές παθήσεις οδηγούν σε τουλάχιστον 6 εκατ. εισαγωγές σε νοσοκομεία (περίπου το 7% των συνολικών εισαγωγών).
Όπως αναφέρει το ΑΜΠΕ, η έκθεση με τον τίτλο «Ευρωπαϊκή Λευκή Βίβλος των Πνευμόνων», σύμφωνα με το BBC, εκτιμά ότι οι θάνατοι από τον καρκίνο των πνευμόνων και τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια θα αυξηθούν κατά την επόμενη εικοσαετία, λόγω της συχνότητας του καπνίσματος κατά τα προηγούμενα χρόνια.
Εκτός από τον καρκίνο των πνευμόνων και τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, οι άλλες δύο σοβαρότερες και πιο θανατηφόρες παθήσεις των πνευμόνων είναι οι λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος (στις οποίες ανήκει η πνευμονία) και η φυματίωση, οι οποίες περιλαμβάνονται στον κατάλογο των δέκα κυριότερων αιτιών θανάτου παγκοσμίως.
Οι τέσσερις αυτές παθήσεις των πνευμόνων από κοινού σκοτώνουν σήμερα περίπου έναν στους έξι ανθρώπους του πλανήτη κάθε χρόνο.
Στην ΕΕ, το Βέλγιο εμφανίζει τον μεγαλύτερο αριθμό θανάτων από πνευμονικές αιτίες (117 ανά 100.000 κατοίκους), ενώ υψηλά ποσοστά έχουν επίσης η Δανία, η Ιρλανδία και η Ουγγαρία.
Τα χαμηλότερα ποσοστά εμφανίζουν η Φινλανδία, η Σουηδία και η Κύπρος (54, 56 και 57 θανάτους ανά 100.000 κατοίκους, αντίστοιχα). Η Ελλάδα, με 65 θανάτους ανά 100.000 κατοίκους, εμφανίζεται να είναι μεταξύ των χωρών με το μικρότερο πρόβλημα, παρόλο τον μεγάλο αριθμό καπνιστών της.
Σύμφωνα με τη «Λευκή Βίβλο», το μέσο άμεσο και έμμεσο κόστος ανά περιστατικό στην Ευρώπη είναι 364.213 ευρώ για τον καρκίνο των πνευμόνων, 86.217 ευρώ για τη φυματίωση, 7.443 ευρώ για το άσθμα και 6.147 ευρώ για την χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
Το μισό από το συνολικό άμεσο και έμμεσο κοινωνικοοικονομικό κόστος των πνευμονικών παθήσεων στην Ευρώπη, το οποίο υπολογίζεται σε τουλάχιστον 390 δισ. ευρώ ετησίως, αποδίδεται στο κάπνισμα, το οποίο, όπως αναφέρει ή έκθεση, αποτελεί «τον πιο σημαντικό κίνδυνο υγείας στην Ευρώπη». Αν το κάπνισμα μειωθεί κι άλλο, όπως επισημαίνεται, θα αποτελέσει τη βασική αιτία για να γλιτώσουν αρκετοί άνθρωποι τον πρόωρο θάνατο. Εξίσου αναγκαία κρίνεται η βελτίωση της ποιότητας του αέρα.
Μακροπρόθεσμες οι επιπτώσεις του καπνίσματος
Η έκθεση, που θα παρουσιαστεί επίσημα στη Βαρκελώνη στις 7 Σεπτεμβρίου, στη διάρκεια του ετήσιου συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρίας, τονίζει ότι αν και το κάπνισμα έχει υποχωρήσει σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες μετά τη δεκαετία του ’70, οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του συνεχίζουν να κρατούν σε υψηλά επίπεδα τον αριθμό των θανατηφόρων περιστατικών καρκίνου των πνευμόνων και χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας. Αυτό, όπως εκτιμά, σημαίνει ότι και τα επόμενα 20 χρόνια το ποσοστό των συνολικών θανάτων από πνευμονικές παθήσεις είναι πιθανό να παραμείνει σταθερό, αν και αναμένεται μείωση στις πνευμονικές λοιμώξεις.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρίας καθηγητή Φρανσέσκο Μπλάζι, «έως το 2030, όπως εκτιμά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, οι τέσσερις πιο θανατηφόρες πνευμονικές παθήσεις θα αποτελούν την αιτία για έναν στους πέντε θανάτους παγκοσμίως από έναν στους έξι το 2008.
Στην Ευρώπη, η μελλοντική αύξηση των θανάτων από καρκίνο των πνευμόνων και χρόνια αποφρακτική πνευμονοποάθεια αναμένεται να εξισορροπηθεί από την μείωση των θανάτων από λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος και τη φυματίωση».
Πιο δύσκολο, όπως είπε, είναι προβλεφθεί η εξέλιξη του άσθματος, το οποίο, αν και προκαλεί λίγους θανάτους, αποτελεί σημαντικό βάρος για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες, κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί και κατά τις επόμενες δεκαετίες.