Η βιταμίνη C αποτελεί μία υδατοδιαλυτή βιταμίνη απαραίτητη για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού του ανθρώπου.
Παρέμβαση της Σοφίας Ελευθερίου κλινικής διαιτολόγου
Η βιταμίνη C αποτελεί μία υδατοδιαλυτή βιταμίνη απαραίτητη για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού του ανθρώπου. Η βιταμίνη C, όπως και οι περισσότερες βιταμίνες, αποτελούν ουσίες που ο οργανισμός δεν μπορεί να συνθέσει από μόνος του και για τον λόγο αυτό χρειάζεται να τις προμηθεύεται μέσω της διατροφής του.
Το γεγονός ότι η βιταμίνη C αποτελεί μία υδατοδιαλυτή βιταμίνη, την καθιστά διαλυτή στα υγρά του σώματος με αποτέλεσμα η υπερβολική πρόσληψή της να διαφεύγει από το σώμα μέσω των ούρων και για τον λόγο αυτόν απαιτείται επαρκής πρόσληψη της βιταμίνης C σε καθημερινή βάση, αφού δεν αποθηκεύεται.
Βάσει των πρόσφατων ερευνητικών δεδομένων η επαρκής κατανάλωση βιταμίνης C δεν φαίνεται να αποτρέπει την εκδήλωση του κοινού κρυολογήματος στους περισσότερους ανθρώπους. Ωστόσο, είναι πιθανόν να μειώνει τον χρόνο ανάρρωσης και να μετριάζει τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων του. Για αρκετά χρόνια, η βιταμίνη C αποτελούσε ένα ευρύτερα διαδεδομένο γιατροσόφι για το κοινό κρυολόγημα καθώς τα τότε δεδομένα υποστήριζαν ότι η πρόσληψή της προλαμβάνει την εκδήλωση του κοινού κρυολογήματος.
Ωστόσο, τα πρόσφατα δεδομένα υποδεικνύουν ότι καταναλώνοντας τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C ή συμπληρώματα διατροφής δεν μειώνεται η πιθανότητα ασθένειας από τον ιό της γρίπης για τους περισσότερους ανθρώπους. Παρ’ όλ’ αυτά, φαίνεται ότι άνθρωποι που λαμβάνουν συστηματικά συμπληρώματα βιταμίνης C, εμφανίζουν ηπιότερα συμπτώματα τα οποία διαρκούν λιγότερες ημέρες.
Εάν έχουν ήδη εμφανιστεί τα συμπτώματα, η πρόσληψη βιταμίνης C δεν φαίνεται να επιδρά στην εξέλιξη της νόσου. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αθλητές υψηλού επιπέδου (μαραθωνοδρόμους, σκιέρ), οι οποίοι ασκούνται σε εξαιρετικά απαιτητικές και στρεσογόνες συνθήκες, όπως το πολύ κρύο, τα ερευνητικά δεδομένα υποδεικνύουν ότι η βιταμίνη C μπορεί ακόμη και να αποτρέψει την εκδήλωση του κοινού κρυολογήματος κατά 50%.
Πηγές βιταμίνης C αποτελούν όλα τα φρούτα και τα λαχανικά. Τα φρούτα με το μεγαλύτερο περιεχόμενο σε βιταμίνη C είναι το πεπόνι, τα εσπεριδοειδή όπως το πορτοκάλι και το γκρέιπφρουτ, το ακτινίδιο, η παπάγια, ο ανανάς, οι φράουλες, τα διάφορα είδη μούρων (σμέουρα, βατόμουρα, φραμπουάζ), καθώς και το καρπούζι.
Tροφές
Τα πιο πλούσια σε βιταμίνη C λαχανικά είναι το μπρόκολο, το κουνουπίδι και τα λαχανάκια Βρυξελλών, οι πράσινες και κόκκινες πιπεριές, το λάχανο, το σπανάκι, τα φυλλώδη λαχανικά, ο μαϊντανός και οι ντομάτες.
Επιπλέον, μερικά τρόφιμα εμπλουτίζονται με βιταμίνη C χωρίς να την περιέχουν από τη φύση τους. Τέτοια τρόφιμα είναι μερικοί έτοιμοι χυμοί φρούτων, τα εμπλουτισμένα δημητριακά πρωινού και ορισμένα άλλα τυποποιημένα τρόφιμα. Συμβουλευτείτε την ετικέτα των τροφίμων για το ακριβές ποσό βιταμίνης C που περιέχουν.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι το μαγείρεμα καθώς και η μακρόχρονη αποθήκευση τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνη C, μειώνουν το περιεχόμενο του τροφίμου σε βιταμίνη C καθώς αποτελεί μία θερμοευαίσθητη και φωτοευαίσθητη βιταμίνη.
Για τον λόγο αυτόν, συστήνεται να προτιμάται η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνη C στην ανεπεξέργαστη μορφή τους. Το μαγείρεμα στον ατμό αποτελεί μια ιδανική εναλλακτική επιλογή έναντι των άλλων μεθόδων μαγειρέματος, καθώς με αυτόν τον τρόπο μειώνονται οι απώλειες σε βιταμίνη C για τα τρόφιμα που δεν καταναλώνονται ωμά.
Η υπερκατανάλωση βιταμίνης C σπάνια οδηγεί σε ανεπιθύμητες ενέργειες, καθώς δεν αποθηκεύεται στον οργανισμό. Η κατανάλωση ποσοτήτων μεγαλύτερων από 2.000 mg ημερησίως δεν συστήνεται, καθώς υπερβολικές δόσεις μπορεί να οδηγήσουν σε στομαχικές διαταραχές, διάρροια και πιθανότατα ακόμη και σε λίθους στους νεφρούς.
Αντίθετα, έλλειψη βιταμίνης C έχει ως αποτέλεσμα αρκετά συμπτώματα, μεταξύ των οποίων αναιμία, μειωμένο ρυθμό αποκατάστασης ανοιχτών πληγών, ξηρά μαλλιά, αιμορραγίες και φλεγμονές σε ούλα, αδυναμία του οργανισμού να αντιμετωπίσει λοιμώξεις, εύκολα προκαλούμενες μελανιές, αιμορραγία της μύτης, άγριο, ξερό και σκασμένο δέρμα, πόνους στις αρθρώσεις και ακόμη και μείωση του μεταβολισμού.
Σε κάθε περίπτωση, η τήρηση ενός υγιεινού διαιτολογίου αποτελεί προϋπόθεση για καλή υγεία. Ενα και μόνο τρόφιμο ή μία και μόνο θρεπτική ουσία από μόνη της μεμονωμένα δεν θα πρέπει να αποτελεί πανάκεια.
Σημασία έχει το σύνολο των τροφίμων που καταναλώνουμε ημερησίως, εβδομαδιαίως και μηνιαίως και η τήρηση των αρχών της υγιεινής διατροφής τόσο για την πρόληψη των ασθενειών όσο και για την εξασφάλιση της βέλτιστης υγείας μας.
Για να εξασφαλίσουμε, λοιπόν, την επαρκή κατανάλωση όλων των βιταμινών, μεταξύ των οποίων και η βιταμίνη C, θα πρέπει να ακολουθούμε μία ισορροπημένη διατροφή η οποία περιλαμβάνει ποικιλία τροφίμων, μεταξύ των οποίων ωμά και ανεπεξέργαστα φρούτα και λαχανικά αλλά και τρόφιμα απ’ όλες τις ομάδες τροφίμων, χωρίς να αποκλείουμε κανένα τρόφιμο από τη διατροφή μας και ακολουθώντας το τρίπτυχο ισορροπία, μέτρο και ποικιλία.
