Το «καμπανάκι» ηχεί λίγο πριν ξεκινήσει στην Ουάσιγκτον η σημαντική παγκόσμια συνδιάσκεψη για το AIDS (22-27 Ιουλίου), που αναμένεται να προσελκύσει πολλές χιλιάδες ερευνητές, οργανώσεις πολιτών και άλλους φορείς εμπλεκόμενους στην θεραπεία της θανατηφόρου νόσου.
Η επιστημονική στρατηγική, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, επικεντρώνεται σε επτά βασικά σημεία-κλειδιά, όπως στις περιοχές που κρύβεται ο ιός HIV στο ανθρώπινο σώμα, καθώς και στην καλύτερη μελέτη εκείνων των λιγοστών ασθενών που έχουν καταφέρει να αναρρώσουν πραγματικά ή που έχουν κάποιου είδους φυσική αντίσταση, η οποία τους προστατεύει. Σχετική έκθεση για τα επόμενα βήματα, με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Μαζί θα δώσουμε τέλος στο AIDS», έδωσε στη δημοσιότητα η αρμόδια οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών UNAIDS.
Οι ειδικοί αναγνωρίζουν την πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς ο ρυθμός θανάτων από το AIDS έχει μειωθεί στις περισσότερες χώρες, αν και σε περιοχές της Ασίας και της Κεντρικής Ευρώπης αυξάνεται.
Παρόλα αυτά το υψηλό κόστος θεραπείας των περίπου 34 εκατομμυρίων ασθενών παγκοσμίως αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τα υγειονομικά συστήματα πολλών κρατών, όπως επισημαίνεται σε ανάλυση της Διεθνούς Εταιρίας AIDS στο περιοδικό ανοσολογίας «Nature Reviews Immunology».
O OHE έχει απευθύνει έκκληση να δοθούν 22 – 24 δισεκατομμύρια δολάρια για να αναχαιτιστεί η επιδημία του AIDS έως το 2015, από τα οποία το 70% περίπου αφορά το κόστος των φαρμάκων κατά του ιού για τις πιο σοβαρά πληττόμενες χώρες, που έχουν σχεδόν γονατίσει από τα βάρη της νόσου.
Σύμφωνα με την ερευνήτρια Φρανσουάζ Μπαρ-Σινουσί, διευθύντρια του Ινστιτούτου Παστέρ και μεταξύ των πρωτοπόρων στην ανακάλυψη και μελέτη του ιού HIV, όπως αναφέρει στο «Nature», χρειάζονται περισσότερα κεφάλαια για την έρευνα και ένας νέος «καθοδηγητικός χάρτης». Όπως είπε, αποτελεί ρεαλιστική προοπτική, από επιστημονική άποψη, η μελλοντική επίτευξη θεραπείας για τη νόσο.
Οι επιστήμονες προωθούν εκ παραλλήλου πολλές διαφορετικές ερευνητικές στρατηγικές, τις οποίες θεωρούν πολλά υποσχόμενες, μελετώντας ιδιαίτερα τις περιπτώσεις ανθρώπων, το ανοσοποιητικό σύστημα των οποίων φαίνεται να τα καταφέρνει πολύ καλύτερα με τον ιό και που έχουν έτσι καταφέρει να σταματήσουν κάθε φαρμακευτική αγωγή, χωρίς να επιστρέψει η μόλυνση.
Σε μία άλλη μελέτη, στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet», οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον καθηγητή Κρις Μπέιρερ της Σχολής Δημόσιας Υγείας του πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς, επισημαίνεται ότι τρεις δεκαετίες διαφήμισης των πρακτικών ασφαλούς σεξ μεταξύ των ομοφυλοφίλων, έχουν αποτύχει να «φρενάρουν» την εξάπλωση του ιού σε αυτή την πληθυσμιακή ομάδα υψηλού κινδύνου, με συνέπεια η επιδημία του AIDS να επεκτείνεται σταθερά στην περίπτωσή τους.
«Ο ιός HIV παραμένει ανεξέλεγκτος το 2012 μεταξύ των ανδρών που κάνουν σεξ μεταξύ τους», επισημαίνουν οι επιστήμονες, οι οποίοι ζητούν νέες προσεγγίσεις σε βιολογικό και επιδημιολογικό επίπεδο. Όπως αναφέρουν, σε πολλές χώρες (ΗΠΑ, Ισπανία, Χιλή, Ν.Αφρική, Ταϊλάνδη κ.α.), το ποσοστό μόλυνσης με AIDS μεταξύ των ομοφυλοφίλων ανδρών ξεπερνά το 15%.
Οι επιστήμονες τονίζουν ότι το πρωκτικό σεξ χωρίς προφυλακτικό ενέχει πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο (18 φορές περισσότερο κατά μέσο όρο) σε σχέση με το κολπικό σεξ χωρίς προφυλακτικό για να κολλήσει κανείς τον ιό. Υπογραμμίζουν επίσης ότι, παρά τις επιστημονικές προειδοποιήσεις, οι μολύνσεις με AIDS παραμένουν συχνές μεταξύ των ομοφυλοφίλων, τόσο μέσα στις κοινότητές τους, όσο και μέσω των συχνών περιστασιακών σεξουαλικών επαφών. Οι τελευταίες ιδίως, όταν γίνονται χωρίς προφυλακτικό, θεωρούνται βασικός παράγων εξάπλωσης της επιδημίας.
Όπως αναφέρει το ΑΜΠΕ, το 2011 πέθαναν περίπου 1,5 εκατ. ασθενείς από AIDS (και τις εξαιτίας του επιπλοκές), οι περισσότεροι από τους οποίους (1,2 εκατ.) στην Αφρική, η οποία παραμένει το επίκεντρο της νόσου, αν και σταδιακά οι θάνατοι μειώνονται στην «μαύρη» ήπειρο μετά το ζενίθ του 2005. Θετικό, σύμφωνα με την UNAIDS, είναι ότι σήμερα για πρώτη φορά πάνω από 8 εκατ. άνθρωποι (το 54% όσων το χρειάζονται) κάνουν πλέον φαρμακευτική αγωγή κατά του ιού HIV, χάρη στη σημαντική μείωση του κόστους των φαρμάκων.
Εξάλλου, λιγότερα παιδιά διεθνώς μολύνθηκαν με τον ιό το 2011 (περίπου 330.000), εμφανίζοντας μείωση 24% σε σχέση με το 2009. Παρ’ όλα αυτά, περίπου 3,4 εκατ. παιδιά κάτω των 15 ετών ζουν σήμερα με AIDS (το 91% στην υποσαχάρια Αφρική).
