Το ανθρώπινο γένος είναι, σύμφωνα με τους επιστήμονες, αξιοθαύμαστα γόνιμο.
Το ανθρώπινο γένος είναι, σύμφωνα με τους επιστήμονες, αξιοθαύμαστα γόνιμο. Οι άνδρες μπορούν να τεκνοποιήσουν ακόμη και κατά τη διάρκεια του γήρατος ενώ στις δυτικές κοινωνίες τα τελευταία χρόνια αυξάνεται διαρκώς ο αριθμός των γυναικών που φέρνουν στον κόσμο ένα παιδί λίγο πριν ή μετά την ηλικία των 40.
Παρ’ όλ’ αυτά, η διαδικασία της αναπαραγωγής, μια εξαιρετικά πολύπλοκη διαδικασία, ενίοτε προσκρούει σε εμπόδια.
Πάσχουν και οι δύο
Η υπογονιμότητα υπολογίζεται ότι ταλαιπωρεί περίπου το 15% των ζευγαριών που βρίσκονται σε αναπαραγωγική διαδικασία παγκοσμίως ενώ οι αριθμοί γίνονται ακόμη μεγαλύτεροι όταν ενυπάρχουν παράγοντες όπως έντονο στρες, κακή διατροφή, κάπνισμα, επαγγελματική «ασφυξία».
Eνα ζευγάρι θεωρείται υπογόνιμο όταν προσπαθεί ανεπιτυχώς να συλλάβει για χρονικό διάστημα ενός έτους. Από υπογονιμότητα πάσχουν τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες.
Κωδικοποίηση παραγόντων
Η επιστήμη έχει προοδεύσει σημαντικά στην ανάλυση της αναπαραγωγικής διαδικασίας και έχει αποκωδικοποιήσει τις βασικούς παράγοντες που δυσκολεύουν ένα ζευγάρι να τεκνοποιήσει.
Παρ’ όλ’ αυτά, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η υπογονιμότητα ορισμένες φορές είναι ανεξήγητη, κάτι που μερικές φορές συμβαίνει και με τη… γονιμότητα:
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, το 5,9% των ζευγαριών που ήταν σε λίστες εξωσωματικής γονιμοποίησης στη Μεγάλη Βρετανία αφού είχαν δοκιμάσει κάθε πιθανή θεραπεία, πέτυχαν αυτόματη σύλληψη σε χρονικό διάστημα δώδεκα μηνών χωρίς οι γιατροί να μπορούν να εξηγήσουν το γιατί…
Τι φταίει και πως αντιμετωπίζεται
Οι κυριότερες αιτίες της ανδρικής…
Ορισμένες από τις συνηθέστερες αιτίες ανδρικής υπογονιμότητας είναι οι εξής:
Σπέρμα χαμηλής ποιότητας. Πρόκειται για τη συχνότερη αιτία ανδρικής υπογονιμότητας και μεταφράζεται είτε σε μειωμένο αριθμό σπερματοζωαρίων, είτε σε χαμηλή κινητικότητά τους, είτε σε προβληματική μορφολογία τους. Ορισμένες φορές τα προβλήματα συνυπάρχουν.
Ορμονικές διαταραχές. Συνήθως οφείλονται σε διαταραχές στην υπόφυση και τον υποθάλαμο.
Σπερματικά αντισώματα. Τα αντισώματα αυτά προκαλούν συγκόλληση των σπερματοζωαρίων μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η κινητικότητά τους, η ανάμιξή τους με την τραχηλική βλέννα και η πρόσφυσή τους στη διαφανή ζώνη του ωαρίου. Συνήθως αναπτύσσονται μετά από φλεγμονές, τραύματα ή χειρουργικές επεμβάσεις. Ακόμη και όταν η σύλληψη επιτευχθεί, τα εν λόγω αντισώματα είναι ικανά να αναστείλουν την ανάπτυξη του εμβρύου.
Κιρσοκήλη. Προκαλείται από ανεπάρκεια των φλεβών των όρχεων με συνέπεια να υπερθερμαίνεται τοπικά η περιοχή και να επηρεάζεται η σπερματογένεση. Θεραπεύεται με χειρουργική επέμβαση.
…και της γυναικείας υπογονιμότητας
Στις βασικότερες αιτίες γυναικείας στειρότητας συγκαταλέγονται οι εξής:
Διαταραχές ωοθυλακιορρηξίας. Σε αυτές τις περιπτώσεις η γυναίκα δεν έχει ωορρηξία ή έχει με ακανόνιστο ρυθμό. Οι πολυκυστικές ωοθήκες σχετίζονται με την κατάσταση αυτή αν και η ύπαρξή τους δεν συνεπάγεται κατ’ ανάγκην υπογονιμότητα.
Πρόβλημα στις σάλπιγγες. Στις σάλπιγγες εντοπίζεται η κυριότερη αιτία γυναικείας υπογονιμότητας. Συνηθέστερο πρόβλημα είναι η απόφραξη των σαλπιγγών ή η αφαίρεση μίας εκ των δύο λόγω προηγούμενης εξωμήτριας κύησης.
Ενδομητρίωση. Η ενδομητρίωση είναι μια πάθηση κατά την οποία το ενδομήτριο, δηλαδή ο βλεννογόνος χιτώνας της μήτρας, βρίσκεται εκτός της μητρικής κοιλότητας. Οταν μια γυναίκα πάσχει από ενδομητρίωση έχει πόνο κατά τη διάρκεια και προς το τέλος της περιόδου, κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής και στην ευρύτερη κοιλιακή περιοχή.
Παθήσεις του τραχήλου και της μήτρας.
Ηλικία. Η γυναίκα βρίσκεται στη γονιμότερη φάση της στα 24 έτη της (86%). Στα 25-30 η γονιμότητα μειώνεται (78%), μεταξύ 30-35 φτάνει το 63% και από την ηλικία των 35 η μείωση είναι αισθητή (52%). Σημασία βέβαια έχει η βιολογική ηλικία των ωοθηκών -η οποία σχετίζεται με τα αποθέματα των ωοθηκών σε αριθμό ωοθυλακίων- και όχι μόνο η χρονολογική.
Πώς γίνεται η διάγνωση
Η διάγνωση της υπογονιμότητας γίνεται με μια σειρά εξετάσεων τόσο στον άνδρα όσο και στη γυναίκα, οι οποίες περιλαμβάνουν:
Καλλιέργεια σπέρματος και κολπικού υγρού. Αναλύσεις αίματος, σπέρματος και τραχηλικής βλέννας. Υπερηχογράφημα, αξονική ή μαγνητική τομογραφία. Χειρουργικές επεμβάσεις. Εξειδικευμένες εξετάσεις.
