Ο πιο «ύπουλος» και επικίνδυνος παράγοντας για καρδιαγγειακά επεισόδια, παραμένει η υπέρταση. Ενας στους τέσσερις ενηλίκους έχουν παθολογικές τιμές αρτηριακής πίεσης και -από αυτούς- το 75% δεν κάνουν τίποτε να τη ρυθμίσουν.
Ο πιο «ύπουλος» και επικίνδυνος παράγοντας για καρδιαγγειακά επεισόδια, παραμένει η υπέρταση. Ενας στους τέσσερις ενηλίκους έχουν παθολογικές τιμές αρτηριακής πίεσης και -από αυτούς- το 75% δεν κάνουν τίποτε να τη ρυθμίσουν. Με απλά λόγια, περίπου δύο εκατομμύρια Ελληνες έχουν υπέρταση και μόνον οι 500.000 ακολουθούν αποτελεσματική αγωγή.
Σύμφωνα με τους ειδικούς της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης της Υπέρτασης, η πιθανότητα εμφάνισης της πάθησης αυξάνεται με την ηλικία και εκτιμάται ότι ένας στους δύο ηλικιωμένους (άνω των 65 ετών) είναι υπερτασικός.
Η υπέρταση αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο και έμφραγμα. Ουσιαστικά, αποτελεί τον ισχυρότερο τροποποιήσιμο παράγοντα κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο και έναν από τους ισχυρότερους για έμφραγμα. Αυξάνει, επίσης, τον κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια, ξαφνικό θάνατο, νεφρική βλάβη, απόφραξη των αρτηριών των ποδιών.
Για κάθε δύο μονάδες (20 mmHg) αύξησης της συστολικής πίεσης ή μία μονάδα (10 mmHg) της διαστολικής, διπλασιάζεται ο κίνδυνος θανάτου από εγκεφαλικό επεισόδιο ή έμφραγμα. Δηλαδή, η συστολική πίεση 150 mmHg συνεπάγεται διπλάσιο κίνδυνο απ’ όσο η συστολική πίεση 130 mmHg και η διαστολική πίεση 90 mmHg διπλάσιο κίνδυνο από όσο η διαστολική 80 mmHg.
Αρτηριακή πίεση είναι η πίεση που ασκεί το αίμα στο εσωτερικό τοίχωμα των μεγάλων αρτηριών του σώματος που μεταφέρουν το αίμα από την καρδιά σε όλα τα όργανα του σώματος. Υπέρταση σημαίνει ότι η αρτηριακή πίεση είναι σταθερά αυξημένη πάνω από τα φυσιολογικά όρια.
Η πίεση της «λευκής μπλούζας»
Τρόμο προκαλεί σε ορισμένους η θέα του γιατρού, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η αρτηριακού τους πίεση. Πρόκειται για το φαινόμενο της «υπέρτασης λευκής μπλούζας» ή της «μεμονωμένης υπέρτασης ιατρείου». Σε μερικά άτομα, παρατηρείται το φαινόμενο να έχουν σταθερά αυξημένη πίεση στο ιατρείο (πάνω από 140/90). Οι μετρήσεις που γίνονται στα ίδια άτομα, αλλά στο σπίτι, δείχνουν χαμηλή πίεση (κάτω από 130/80).
Το φαινόμενο αυτό δεν είναι τόσο επικίνδυνο όσο η συνηθισμένη υπέρταση. Για να υπάρξει αξιόπιστη μέτρηση, οι επιστήμονες ζητούν από τους ασθενείς να υποβληθούν σε 24ωρη καταγραφή της πίεσης.
Η ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ «ΑΣΠΙΔΑ» ΣΤΗΝ ΥΠΕΡΤΑΣΗ | |
| Προτιμάτε | Αποφεύγετε |
| Δημητριακά | Κόκκινα κρέατα (αρνί, κατσίκι, χοιρινό) |
| Αποβουτυρωμένα γαλακτοκομικά | Αβγά |
| Λαχανικά, φρούτα | Πλήρη γαλακτοκομικά |
| Φυσικούς χυμούς | Βούτυρα |
| Οσπρια, ρύζι, μακαρόνια (χωρίς ή λίγη σάλτσα) | Ξηρούς καρπούς αλατισμένους |
| Πατάτες | Σνακς (τσιπς, γαριδάκια) |
| Πουλερικά (χωρίς πέτσα) | Ετοιμα παρασκευασμένα φαγητά |
| Ασπράδι αβγού | Φαγητά σε κονσέρβες |
| Ψάρια, κρέας βοδινό ή μοσχαρίσιο (άπαχο) | Αναψυκτικά τύπου cola και ανθρακούχα |
| Μέτριες ποσότητες αλκοόλ | Γλυκά |
| Μέτριες ποσότητες ξηρών καρπών (ανεπεξέργαστους, ανάλατους) | |
| (Πηγή: Ελληνική Αντιυπερτασική Εταιρεία) |
Η «μεγάλη» απειλεί περισσότερο από τη «μικρή» τους ηλικωμένους
Πιο επικίνδυνη γίνεται η «μεγάλη» πίεση από τη «μικρή», έπειτα από την ηλικία των 55 ετών. Η υπέρταση κατά κανόνα δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα. Η διάγνωσή της γίνεται όταν σε τουλάχιστον δύο έως τρεις επισκέψεις σε γιατρό, η συστολική πίεση («μεγάλη») είναι σταθερά πάνω από 140 ή η διαστολική («μικρή») πάνω από 90 ή και τα δύο. Τα ίδια διαγνωστικά όρια ισχύουν και στους ηλικιωμένους. Η καλή ρύθμιση της πίεσης εξουδετερώνει πλήρως τον κίνδυνο από την υπέρταση. Στόχος της θεραπείας είναι συστολική πίεση κάτω από 140 και διαστολική κάτω από 90. Στους διαβητικούς και τους νεφροπαθείς ο στόχος είναι ακόμα χαμηλότερος (κάτω από 130 και 80). Η πίεση στο σπίτι πρέπει να μετριέται μόνο σε συνθήκες ηρεμίας, σε καθιστή θέση, μία έως δύο φορές την εβδομάδα. Σύμφωνα με την Εταιρεία Μελέτης Υπέρτασης, για τη μέτρηση στο σπίτι προτιμώνται τα ηλεκτρονικά πιεσόμετρα βραχίονα εκ των οποίων λίγα είναι αξιόπιστα. Τα πιεσόμετρα καρπού δεν συνιστώνται. Η μείωση του σωματικού βάρους και της κατανάλωσης αλατιού και οινοπνευματωδών βοηθούν στη μείωση της πίεσης. Τα αντιυπερτασικά φάρμακα χορηγούνται καθημερινά, συνήθως αμέσως μετά το πρωινό ξύπνημα. Δεν πρέπει να γίνονται προσωρινές αλλαγές της θεραπείας από τους αρρώστους επειδή η πίεση βρέθηκε αυξημένη ή χαμηλή. Η λήψη υπογλώσσιων χαπιών, επειδή η πίεση βρέθηκε αυξημένη, είναι λανθασμένη αλλά και επικίνδυνη τακτική.
Η υπέρταση αποτελεί τον ισχυρότερο τροποποιήσιμο παράγοντα κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο και έναν από τους ισχυρότερους για έμφραγμα. Αυξάνει, επίσης, τον κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια, ξαφνικό θάνατο, νεφρική βλάβη, απόφραξη των αρτηριών των ποδιών.
