Ταλαιπωρεί περισσότερους από 1 στους 10 ενήλικους Ελληνες και σύμφωνα με έρευνες είναι η τρίτη κατά σειρά αιτία μακρόχρονης λειτουργικής ανικανότητας του ανθρώπου.
Ταλαιπωρεί περισσότερους από 1 στους 10 ενήλικους Ελληνες και σύμφωνα με έρευνες είναι η τρίτη κατά σειρά αιτία μακρόχρονης λειτουργικής ανικανότητας του ανθρώπου. Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια εκφυλιστική νόσος των αρθρώσεων που ταλαιπωρεί περισσότερο τις γυναίκες, άτομα άνω των 50 ετών ή νέους που έχουν υποστεί τραυματισμούς. Είναι μια επίπονη πάθηση που προκαλεί σοβαρές δυσκολίες στην καθημερινότητα των ασθενών.
Η μεσογειακή διατροφή, οι τροφές που περιέχουν ασβέστιο και τα θαλασσινά που είναι πλούσια σε ιχθυέλαιο βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής και στον περιορισμό του πόνου. Θεραπευτικά η οστεοαρθρίτιδα αντιμετωπίζεται, επίσης, με φαρμακευτική αγωγή, φυσικοθεραπεία, ενώ ως έσχατη λύση ο ασθενής υποβάλλεται σε χειρουργική επέμβαση.
Τι είναι;
Είναι μια χρόνια ρευματική πάθηση που εντοπίζεται σε αρθρώσεις των χεριών, των ποδιών και της σπονδυλικής στήλης. Τις περισσότερες φορές προσβάλλει μία μόνο άρθρωση, ενώ σπανίως εντοπίζεται σε περισσότερες. Η οστεοαρθρίτιδα είναι εκφυλιστική νόσος. Καταστρέφει τον αρθρικό χόνδρο που καλύπτει την επιφάνεια των οστών μέσα στην άρθρωση και συνοδεύεται από οστική υπερπλασία στα όρια των αρθρικών επιφανειών στο εσωτερικό της άρθρωσης. Αυτό σημαίνει ότι δημιουργούνται οστικές προεξοχές, τα λεγόμενα οστεόφυτα, που ο κόσμος ονομάζει «άλατα», παρότι δεν έχουν καμία σχέση με το αλάτι. Τα οστεόφυτα είναι οστά εκ των οστών. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, η πάθηση είναι περισσότερο συχνή σε αρθρώσεις του ισχίου, στο γόνατο και στη σπονδυλική στήλη απ’ ό,τι σε άλλες, όπως την ποδοκνημική άρθρωση και τον αγκώνα.
Πού οφείλεται;
Τα αίτια της οστεοαρθρίτιδας είναι άγνωστα. Ωστόσο, έχει ανακαλυφθεί ότι στην εκδήλωση της παθογένειας διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο παράγοντες όπως η κληρονομικότητα, οι μεταβολικές και ορμονικές επιδράσεις στον χόνδρο, ο βαθμός καταπόνησης των αρθρώσεων, οι τοπικές μηχανικές φορτίσεις και η προϋπάρχουσα αρθρίτιδα. Σε νέους ασθενείς η οστεοαρθρίτιδα εμφανίζεται όταν τραυματιστεί ο χόνδρος ή δεχθεί ανώμαλες εφαρμογές φορτίων επί μακρόν.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωσή της γίνεται με ασφάλεια μέσω ακτινολογικού ελέγχου και της κλινικής εικόνας του ασθενούς. Σύμφωνα με τους ειδικούς, δεν απαιτούνται πιο εξειδικευμένες εξετάσεις, αφού οι ακτινογραφίες απεικονίζουν με ευκρίνεια το πρόβλημα σε περιπτώσεις οστεοαρθρίτιδας.
Ποια τα συμπτώματά της;
Ο πόνος είναι το κυριότερο σύμπτωμα της οστεοαρθρίτιδας. Στο αρχικό στάδιό της ο πόνος στην πάσχουσα περιοχή εμφανίζεται σε περιπτώσεις μεγάλης καταπόνησης, ενώ κατά την εξέλιξη της νόσου παρουσιάζεται ακόμη και με μικρή καταπόνηση.
Στα προχωρημένα στάδια ο πόνος κάνει την εμφάνισή του ακόμη και κατά την ανάπαυση, με αρκετά συχνό τον νυχτερινό πόνο που εμποδίζει τον ασθενή να βρει μια θέση που να τον ανακουφίζει.
Αλλα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας, σύμφωνα με την Εταιρεία Ρευματικών Παθήσεων, είναι:
Δυσκαμψία της άρθρωσης μετά από ακινησία. Συνήθως διαρκεί λίγα λεπτά. Διόγκωση της άρθρωσης, η οποία κατά την ψηλάφηση είναι σκληρή. Παραμόρφωση της άρθρωσης, σύμπτωμα το οποίο εμφανίζεται σε προχωρημένα στάδια.
Ορισμένες φορές η πάθηση είναι ασυμπτωματική ενώ η εκφυλιστική σπονδυλοαρθροπάθεια μπορεί κατά περιόδους να προκαλεί οσφυαλγία ή αυχεναλγία με ή χωρίς επέκταση του πόνου κατά μήκος ενός από τα κάτω ή άνω άκρα.
Μπορεί να προληφθεί;
Οι περισσότεροι παράγοντες που δρουν επιβαρυντικά για την εμφάνιση οστεοαρθρίτιδας είναι τροποποιήσιμοι. Ο έλεγχος του βάρους, η συστηματική και κατάλληλη άσκηση, η διατήρηση της κινητικότητας και η αποφυγή δραστηριοτήτων που επιβαρύνουν τις αρθρώσεις θα πρέπει να εφαρμόζονται πριν από την εκδήλωση της πάθησης, ακόμη και από την παιδική ηλικία.
Οι γιατροί επισημαίνουν ότι η πρόληψη της οστεοαρθρίτιδας είναι ζήτημα κομβικής σημασίας. Αλλωστε, όλες οι αρθρώσεις φθείρονται με τον χρόνο και κάποια στιγμή σταματούν να λειτουργούν.
Λαμβάνοντας, όμως, υπόψη τους επιβαρυντικούς παράγοντες και υιοθετώντας έναν αντίστοιχο τρόπο ζωής μπορούμε να αποφύγουμε τον πρόωρο εκφυλισμό της άσκησης.
Ποιες ομάδες πληθυσμού κινδυνεύουν;
Σύμφωνα με πανελλήνια επιδημιολογική έρευνα για την οστεοαρθρίτιδα που πραγματοποιήθηκε από το Ελληνικό Ιδρυμα Ρευματολογικών Παθήσεων, το γυναικείο φύλο και η ηλικία άνω των 50 ετών αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, του ισχίου και των χεριών. Η παχυσαρκία ευνοεί την ανάπτυξη οστεοαρθρίτιδας του γόνατου και του ισχίου, ενώ πιο ευάλωτοι απεδείχθησαν όσοι χαρακτηρίζονταν από χαμηλό μορφωτικό επίπεδο.
Ο τελευταίος παράγοντας δικαιολογείται από το γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι χαμηλού επιπέδου εκπαίδευσης εξασκούν χειρωνακτικά επαγγέλματα που επιβάρυναν τις αρθρώσεις τους.
Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, η πάθηση παρατηρείται με την ίδια συχνότητα σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης, ανεξαρτήτως χρώματος και φυλής.
Ποια η συχνότητά της στον γενικό πληθυσμό;
Είναι η συχνότερη ρευματική πάθηση και μία από τις συχνότερες παθήσεις που ταλαιπωρούν τον άνθρωπο. Οπως επισημαίνει το Ελληνικό Ιδρυμα Ρευματολογικών Παθήσεων, το 13,1% των ενηλίκων αντιμετωπίζει πρόβλημα οστεοαρθρίτιδας, ενώ το 20% των παθόντων παρουσιάζει δύο ή περισσότερες εντοπίσεις στο σώμα του.
Συχνότερη είναι η εκφυλιστική σπονδυλοαρθροπάθεια με ποσοστό 6,9% και ακολουθούν η οστεοαρθρίτιδα του γόνατος (6%), των χεριών (2%) και του ισχίου (0.9%).
