Το «τεστ Παπ», κατά το οποίο λαμβάνεται δείγμα από τον ιστό του τραχήλου και εξετάζεται για τυχόν ανώμαλα κύτταρα, πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο. Το τεστ για τον ιό HPV μπορεί να βασιστεί στο ίδιο δείγμα κυττάρων, αλλά ελέγχεται ειδικότερα για τυχόν παρουσία του συγκεκριμένου ιού, ο οποίος μεταδίδεται σεξουαλικά και σε μερικές περιπτώσεις, ιδίως όταν η μόλυνση διαρκέσει πάνω από ένα χρόνο, μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο του τραχήλου.
Για τις γυναίκες που έχουν αρνητικό «τεστ Παπ» καθώς επίσης αρνητικό αποτέλεσμα στο τεστ για τον ιό HPV, ο κίνδυνος για εμφάνιση της νόσου μέσα στην επόμενη πενταετία είναι πολύ χαμηλός, μόλις 2,3 ανά 100.000 γυναίκες ετησίως.
Το τεστ για τον ιό HPV αν γίνει μόνο του υπερτερεί του «τεστ Παπ», καθώς μπορεί να εντοπίσει περισσότερες (σχεδόν διπλάσιες) γυναίκες υψηλού κινδύνου για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Ο καρκίνος του τραχήλου είναι εύκολο να προληφθεί, καθώς αναπτύσσεται πολύ αργά και οι εξετάσεις, όταν γίνονται έγκαιρα, εντοπίζουν τα προκαρκινικά κύτταρα, με συνέπεια να υπάρχει επαρκής χρόνος για θεραπεία.