Αν έχετε να αντιμετωπίσετε ένα δικαστή, σας συμφέρει να το κάνετε νωρίς – νωρίς το πρωί ή αμέσως μετά το σύντομο διάλειμμά του για φαγητό.
Αυτό υποστηρίζει μια νέα πρωτότυπη αμερικανο-ισραηλινή επιστημονική έρευνα που για πρώτη φορά μελέτησε σε ποιο βαθμό μεταβάλλεται η αυστηρότητα των δικαστικών αποφάσεων στη διάρκεια της μέρας.Οι ερευνητές μελέτησαν 1.112 αποφάσεις ισραηλινών δικαστών, οι οποίοι σε όλες τις περιπτώσεις κλήθηκαν να κρίνουν αν θα χορηγούσαν και με ποιους όρους προσωρινή αποφυλάκιση σε κρατούμενους.
Διαπίστωσαν ότι η πιθανότητα μιας πιο ευνοϊκής απόφασης είναι μεγαλύτερη στο ξεκίνημα της εργάσιμης μέρας (πριν «μπουχτίσει» ο δικαστής!) ή, αργότερα μέσα στη μέρα, αμέσως μετά τη σύντομη διακοπή που κάνει για να τσιμπήσει κάτι. Στις δύο αυτές περιπτώσεις η πιθανότητα αποφυλάκισης έφτανε το 65%, όμως όσο πλησίαζε το τέλος της συνεδρίασης του δικαστηρίου τόσο η πιθανότητα ευνοϊκής απόφασης άγγιζε το… μηδέν.
Αμέσως μετά το διάλειμμα φαγητού, αυξάνεται αισθητά η επιείκεια των αποφάσεων, αλλά αρχίζει να μειώνεται ξανά όσο περνάει η ώρα, ώσπου ξανά πέφτει σχεδόν στο μηδέν λίγο πριν από το… σχόλασμα. Το ίδιο μοτίβο φάνηκε να ακολουθούν και οι οκτώ δικαστές που οι ερευνητές μελέτησαν σε διάστημα δέκα μηνών.
Μάλιστα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι αποφάσεις των δικαστών δεν φαίνονταν να επηρεάζονται από τη σοβαρότητα του παραπτώματος του κρατούμενου, τον χρόνο που ήδη βρισκόταν στη φυλακή, το φύλο ή την εθνικότητά του. Όσοι κρατούμενοι είχαν ενταχθεί σε κάποιο πρόγραμμα αναμόρφωσης, είχαν περισσότερες πιθανότητες επιείκειας, ενώ αντίθετα όσοι είχαν πολλαπλές καταδίκες στο παρελθόν, είχαν λιγότερες πιθανότητες ευνοϊκής απόφασης.
Κατά πόσο το φαινόμενο οφείλεται στην έλλειψη φαγητού, ξεκούρασης ή και στα δύο, παραμένει ασαφές, ενώ η μελέτη αποφεύγει να βγάλει κάποιο συμπέρασμα για την ποιότητα των δικαστικών αποφάσεων.
Οι ερευνητές δεν απέκλεισαν ότι κάτι ανάλογο μπορεί να συμβαίνει όχι μόνο με τους δικαστές, αλλά με όσους επαγγελματίες καλούνται να λαμβάνουν συνεχείς αποφάσεις μέσα στη μέρα, για παράδειγμα στον ιατρικό, τον εκπαιδευτικό ή τον χρηματοοικονομικό τομέα.