Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της Ευρώπης, όσον αφορά τη συνήθεια του καπνίσματος. Το 35% των ενηλίκων άνω των 15 ετών καπνίζουν. Αυτό το ποσοστό συνδέεται άρρηκτα με το γεγονός ότι οι έφηβοι καπνιστές ολοένα και αυξάνουν σε αριθμό και παράλληλα η ηλικία έναρξης του καπνίσματος γίνεται ολοένα και μικρότερη.Οι λόγοι που ένας έφηβος μπορεί να αρχίσει το κάπνισμα είναι ποικίλοι…
Αποδοχή παρέας
Ένας από αυτούς είναι η ανάγκη του να αισθανθεί την αποδοχή της παρέας, που μπορεί να τον χαρακτηρίσει αρνητικά, αν δεν καπνίσει μαζί τους. Η ανάγκη του «ανήκειν» είναι πολύ έντονη στην εφηβεία, όπως και η μίμηση των συνομηλίκων.
Θαυμασμός από τους άλλους
Επίσης, παράλληλα με την αποδοχή μπορεί να κερδίσει και το θαυμασμό των φίλων και τα κολακευτικά σχόλια του άλλου φύλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι «γόηδες» των κινηματογραφικών ταινιών σχεδόν πάντα καπνίζουν. Ένα τσιγάρο στο χέρι ίσως του δίνει την αίσθηση ότι είναι μεγαλύτερος και συνάμα πιο ώριμος.
Απλή περιέργεια
Άλλος ένας λόγος μπορεί να είναι η απλή περιέργεια και ο πειραματισμός. Στην εποχή μας, ένας νέος κατά τη διάρκεια της εφηβικής ηλικίας, θα δεχτεί πολλές προτάσεις για να δοκιμάσει ένα τσιγάρο.
Αντίδραση
Επιπλέον, το κάπνισμα μπορεί να λειτουργήσει ως μια μορφή αντίδρασης απέναντι στους γονείς ή στους καθηγητές, που συμβολίζουν τα πρόσωπα εξουσίας.
Λίγοι είναι οι έφηβοι που παραδέχονται στους γονείς τους ότι καπνίζουν. Οι περισσότεροι κρύβουν τα πακέτα επιμελώς ή τα δίνουν σε φίλους να τα φυλάνε, τρώνε τσίχλες και πλένουν τα χέρια συνέχεια για να μην έχουν τη μυρωδιά του τσιγάρου.
Ήρθε η ώρα που το έμαθε ο γονιός..
Οπότε η στιγμή που ο γονέας ανακαλύπτει ότι το παιδί του καπνίζει συνήθως είναι σοκαριστική. Σε κάθε περίπτωση, όμως, ο πανικός και οι φωνές δεν είναι λύση. Το μόνο που μπορούν να προκαλέσουν είναι η αντίδραση του εφήβου, που θα τον οδηγήσει στο να καπνίζει περισσότερο.
Αποτελεσματικοί τρόποι αντιμετώπισης:
-Μιλήστε μαζί του. Μη χρησιμοποιήσετε απειλές, τελεσίγραφα ή βία! Είναι πιο ωφέλιμο για τον έφηβο να νιώσει πως θέλετε να τον υποστηρίξετε. Εξερευνήστε τους λόγους που τον έκαναν να αρχίσει το κάπνισμα. Μόλις τους αντιληφθείτε θα είστε οπλισμένοι για να το αντιμετωπίσετε. Επίσης, συζητήστε μαζί του τους κινδύνους που πιστεύει ο ίδιος ότι μπορεί να αντιμετωπίσει επειδή καπνίζει.
-Αναφερθείτε στις αρνητικές πτυχές του καπνίσματος που σχετίζονται με το «τώρα». Ρίξτε το βάρος στην επιχειρηματολογία που αφορά στο «τώρα», την περίοδο δηλαδή της εφηβικής ηλικίας.
-Υπενθυμίστε του ότι η αναπνοή του θα έχει δυσάρεστη οσμή, όπως και τα ρούχα και τα μαλλιά του.
-Επίσης, αναφερθείτε στο κιτρίνισμα τόσο των δοντιών όσο και των νυχιών, καθώς και στην όψη του προσώπου, η οποία θα είναι χλωμή, σχεδόν ανθυγιεινή.
-Ενημερώστε τον ότι θα ταλαιπωρείται από βήχα και φλέγμα, πράγμα αντιαισθητικό για τους γύρω του.
-Μπορείτε τέλος να του πείτε πως σε λίγο καιρό θα χάσει την ενέργειά του για τον αθλητισμό κι άλλες αγαπημένες του δραστηριότητες.
-Τονίστε το κόστος του καπνίσματος. Το κάπνισμα είναι ακριβό. Προτρέψτε τον να υπολογίσει το εβδομαδιαίο ή μηνιαίο κόστος του καπνίσματος και να το συγκρίνει με το κόστος κάποιας ηλεκτρικής συσκευής, κάποιου ρούχου ή κάποιου άλλου αντικειμένου που ξέρετε ότι θεωρεί σημαντικό.
-Μην του επιτρέψετε να καπνίζει μέσα στο σπίτι. Ακόμη κι όταν μάθετε ότι καπνίζει το παιδί σας μην του επιτρέψετε να το κάνει μέσα στο σπίτι. Το ίδιο ισχύει βέβαια κι αν εσείς ο ίδιος είστε καπνιστής. Στην περίπτωση που σας βλέπει να καπνίζετε θα θεωρεί ότι επιδοκιμάζετε την πράξη αυτή. Μην αφήσετε ούτε τους φίλους του ή άλλους επισκέπτες να καπνίζουν μέσα στο σπίτι. Εξηγήστε του πόσο δυσάρεστα νιώθετε που καπνίζετε και πόσο σημαντικό θα ήταν και για σας να το κόψετε.
-Ζητήστε τη συμβουλή κάποιου ειδικού. Αποφανθείτε σε κάποιον πνευμονολόγο ειδικό στη διακοπή του καπνίσματος για να σας βοηθήσει ή μπείτε σε μία θεραπευτική ομάδα.
-Επιβραβεύστε την προσπάθειά του. Φτιάξτε από κοινού ένα πλάνο σταδιακής διακοπής καπνίσματος και επιβραβεύστε τον κάθε φορά που θα πετυχαίνει έναν από τους επιμέρους στόχους. Αυτή η επιβράβευση του τονώνει την αυτοπεποίθηση και αποτελεί ένα σημαντικό κίνητρο για να συνεχίσει να προσπαθεί.
